مابینوگیون

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مابینوگیون (The Mabinogion)

مابينوگيون

(از واژۀ ویلزی مابینوگی[۱] به‌معنی راهنمای شاعران جوان) مجموعه‌ای از اساطیر و افسانه‌های عامۀ ویلز. این مجموعه در اواسط قرن ۱۹ جمع‌آوری شد و دو نسخۀ کتاب سپید رادرخ[۲] (۱۳۰۰ـ۱۳۲۵م) و کتاب قرمز هرگست[۳] (۱۳۷۵ـ۱۴۲۵م) مآخذ عمدۀ آن محسوب می‌شوند. مابینوگیون اصلی از یازده داستان در چهار بخش تشکیل شده است که سه داستان آن به پهلوانی به نام پریدری[۴] می‌پردازد. داستان‌های دیگر موجود در نسخه‌های مآخذ قرون وسطا به دربار افسانه‌ای آرتور شاه مربوط می‌شوند. برخی از یازده داستان عبارت‌اند از چهار شاخۀ مابینوگی[۵] مشتمل بر «پویل شاهزادۀ دیود[۶]»، «برانون دختر لیر[۷]»، «ماناویدان پسر لیر[۸]»، و «مات پسر ماتونوی[۹]»؛ داستان‌های ویلزی دربردارندۀ «کالچ و آلون[۱۰]» و «رویای رونابوی[۱۱]» دربارۀ آرتور؛ مضامین تاریخی دربردارندۀ «رویای ماسن ولدیگ[۱۲]» و «ماجرای لود و لفیس[۱۳]» که در تاریخ پادشاهان انگلستان[۱۴] (ح ۱۱۳۹م)، اثر جفری مانموتی[۱۵]، نیز آمده‌اند؛ همچنین سه رمانس آرتوری اوین و لوند[۱۶]/ بانوی چشمه[۱۷]، گرینت و انید[۱۸]، و پردور پسر افراوگ[۱۹]، که نشان‌دهندۀ تأثیر سبک و محتوای فرانسوی‌اند و ظاهراً به ایون[۲۰]، اِرِک[۲۱] و پِرسِوال[۲۲] اثر کرتین دو تروا[۲۳]، شاعر فرانسوی قرون وسطا، شباهت دارند، اما بر سر این ارتباط یا شباهت همواره اختلاف‌نظر بوده است. شارلوت گِست[۲۴]، پژوهشگر انگلیسی قرن ۱۹، تمام این مجموعه را، به انضمام افسانۀ تالیسین[۲۵]، ترجمه کرد که فقط در نسخه‌های قرن ۱۶ دیده می‌شد، امّا نشان‌دهندۀ داستان قدیمی‌تری بود که تاریخ نگارش آن به قرن ۹م برمی‌گشت.

 


  1. Mabinogi
  2. The White Book of Rhydderch
  3. The Red Book of Hergest
  4. Pryderi
  5. The Four Branches of the Mabinogi
  6. Pwyll Prince of Dyfed
  7. Branwen Daughter of Llyr
  8. Manawydan Son of Llyr
  9. Math Son of Mathonwy
  10. Culhwch and Olwen
  11. The Dream of Rhonabwy
  12. The Dream of Macsen Wleding
  13. The Adventuse of Ludd and Liefelys
  14. Historia Regum Britanniae/History of the Kings of Britain
  15. Geoffrey of Monmouth
  16. Owain and Luned
  17. The Lady of the Fountain
  18. Geraint and Enid
  19. Perdur Son of Efrawg
  20. Yvain
  21. Erec
  22. Perceval
  23. Chretien de Troyes
  24. Charlotte Guest
  25. The Tale of Taliesin