ماشین انگاری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ماشین‌اِنگاری    mechanism

در فلسفه، مفهومی حاکی از این امر که عالم را می‌توان برحسب فرایندهای مکانیکی به طور کامل تبیین کرد. از آنجا که این فرایندهای مکانیکی با حرکت توأم‌اند، مفهوم ماشین‌انگاری شامل تلاش برای  نشان دادن این نکته است که عالم جز نظام گسترده‌ای از حرکت‌ها نیست. از این دیدگاه ماشین‌انگاری عملاً هم‌ارز ماتریالیسم است. اما این اصطلاح را غالباً مترادف ناتورالیسم نیز می‌گیرند؛ آموزه‌ای که برطبق آن پدیده‌های طبیعی را شعوری ماوراءطبیعی کنترل نمی‌کند، بلکه می‌توان آن‌ها را به نحوی متقاعدکننده، براساس قوانین مکانیکی فیزیک و شیمی تبیین کرد. متضاد ماشین‌انگاری، در مفهوم اخیر، تقدیرباوری است که بر مبنای آن نظمی الهی بر طبیعت و خلقت حاکم است و قادر متعال فرجام همه چیز را رقم می‌زند.