مانویل اول (۱۴۶۹م ـ۱۵۲۱)

مانوئل اول (۱۴۶۹م ـ۱۵۲۱) (Manuel I)

مانوئِلِ اول

پادشاه پرتغال (۱۴۹۵ـ۱۵۲۱). نهمین فرزند دون فرناندو، برادر آفونسوی پنجم. دوران زمامداری‌اش با ناآرامی‌های مذهبی ـ بیرون‌راندن مسلمانان و یهودیانی که از گرویدن به مسیحیّت خودداری می‌کردند ـ سیاست بی‌طرفی در مناقشات فرانسه و اسپانیا، و گسترش مستعمرات پرتغال، به‌ویژه در برزیل و هند، همراه بود. پس از مرگ دون فرناندو، سرپرستی مانوئل، که کودکی بیش نبود، به ژان اول سپرده شد. ژان اول پس از مرگ پسرش، که ولیعهد بود، مانوئل را به ولیعهدی منصوب کرد؛ و مانوئل در ۱۴۹۵م پادشاه پرتغال شد. واسکو دو گاما، دریانورد مشهور پرتغالی، با دور زدن قارۀ افریقا و گشودن راه تجارت پرتغال با شاهزاده‌نشین‌های هند، ثروت بسیاری برای دربار پرتغال به ارمغان آورد. دیگر دریانوردان پرتغالی نیز با سفر به سواحل افریقا و امریکا، طلای فراوانی با خود به‌همراه آوردند؛ و پاپ و اسپانیا درپی کشف برزیل از سوی کاشفان، حاکمیت پرتغال را بر این سرزمین به رسمیت شناختند. مسلمانان و یهودیان با برپایی همایشی در لیسبون تلاش کردند از تعمید اجباری و گرویدن به مسیحیت خودداری کنند، اما توفیق نیافتند و بسیاری از آنان پرتغال را ترک کردند. مانوئل به فرهنگ و هنر علاقه‌مند بود و با ثروتی که از راه تجارت با هند به‌دست آورده بود، کاخ‌های باشکوهی در لیسبون و شهرهای دیگر احداث کرد. در برقراری نظم و قانون در کشور تلاش کرد و عاملان کشتار یهودیان در ۱۵۰۶ را به‌شدت مجازات کرد.

 

---