مدارشکن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مَدارشِکَن (circuit breaker)

مَدارشِکَن

وسیلۀ‌ قطع‌ و وصل‌ مدار، به‌منظور‌ محافظت‌ از مدار الکتریکی[۱] در‌برابر اضافه‌بار[۲]هایی‌ مانند عبور جریان[۳] بیش‌از اندازه‌ و قطع‌ ولتاژ[۴]. مدارشکن‌ مانند فیوز[۵] عمل‌ می‌کند و در بسیاری‌ از خانه‌ها بین‌ کابل‌ برق‌ ورودی‌‌ و سیم‌کشی‌ داخلی‌ خانه‌‌ نصب‌ می‌شود. مدارشکن‌ها معمولاً با‌ رلۀ‌ مغناطیسی[۶] یا سولنوئید (سیم‌پیچ استوانه‌ای)[۷] کار می‌کنند. مدارشکن‌هایی‌ که‌ در نیروگاه‌ها نصب‌ می‌شوند، طرح‌ خاصی‌ دارند و از ایجاد جرقه‌های‌ خطرناک‌ در هنگام‌ قطع‌ جریان‌های‌ ولتاژبالا جلوگیری‌ می‌کنند. در این‌ مدارشکن‌ها، برای‌ اطفای‌ جرقه‌ از دمش‌ هوا[۸] یا غوطه‌وری‌ در روغن[۹] استفاده‌ می‌کنند. وقتی‌ جریان‌ الکتریکی‌ گذرنده‌ از پیچک[۱۰] مغناطیسی‌ مدارشکن‌ از مقدار ثابتی‌ بیشتر شود، مکانیسم قطع‌کننده‌ای[۱۱] آزاد می‌شود و‌ کنتاکت[۱۲]ها را از‌هم‌ دور، و مدار را قطع‌ می‌کند. بدین‌ترتیب،‌ دیگر جریان‌ از مدار عبور نخواهد کرد. مدارشکن‌ها مزایای‌ بسیار دارند، از‌جمله آن که به‌‌سرعت‌ عمل‌ می‌کنند و می‌توان‌ آن‌ها را چنان‌ تنظیم‌ کرد که‌ به‌ازای‌ مقادیر مختلف‌ جریان مدار را قطع‌ کنند.



  1. electric circuit
  2. overload
  3. current
  4. voltage
  5. fuse
  6. magnetic-type relay
  7. solenoid
  8. air blast
  9. oil immersion
  10. coil
  11. triggering mechanism
  12. contact