مذهب

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مذهب

به‌معنی راه و روش و مشرب و مکتب. اصطلاحی در ادیان به‌معنای شاخه‌ها و گرایش‌های سازمان‌یافتۀ درون‌دینی که در مسائل کلامی یا فقهی با دیگر شاخه‌ها تفاوت دارند. بزرگ‌ترین مذاهب در اسلام دو مذهب شیعه و سنی‌اند که هریک شاخه‌های فرعی کوچک‌تری نیز دارند. اختلاف اصلی این دو در معنای خاصی است که شیعیان از امامت در نظر دارند و اهل سنت آن‌ را نمی‌پذیرند. شیعیان با اختلافاتی که در تعیین امام میانشان پیش آمد به مذاهب بزرگ اثنی‌عشریه، اسماعیلیه و زیدیه تقسیم شدند. مذاهب مهم کلامی مسلمانان معتزله، اشاعره، و ماتُریدیه هستند. مذاهب مهم فقهی نیز با انتساب به پیشوایانشان جعفری، مالکی، حنفی، حنبلی و شافعی هستند که همه جز مذهب جعفری سنی‌اند. در علوم اسلامی علمی که به توصیف و بیان عقاید مذاهب و مکاتب بشری می‌پردازد علم ملل و نحل نام دارد. گاهی مکتب‌های فلسفی را نیز به مذهب تعبیر می‌کنند مانند مذهب اصالت تجربه.