مسجد جامع (ساوه)
| مسجد جامع ساوه | |
|---|---|
| نام فارسی | مسجد جامع ساوه |
| کشور | ایران |
| استان | مرکزی |
| موقعیت | شهر ساوه |
| کاربری | مسجد |
| زمان ساخت | قرون اولیۀ اسلامی |
مسجد جامع (ساوه)
بنای اولیۀ مسجد از قرون اولیۀ اسلامی است. در آغاز این مسجد فقط از شبستان‌هایی پیرامون حیاط مرکزی تشکیل می‌شد. در قرون ۴ و ۵ق گنبدخانه‌ای در جبهۀ جنوبی آن احداث شد. این فضا پوشیده‌از تزیینات گچ‌بری بوده، که بسیاری از بخش‌های آن باقی مانده است. در حملۀ مغول بسیار آسیب دید، و در قرن ۸ق، قسمت‌های مختلف آن مرمت و بازسازی شد. احداث ایوان غربی و بنایی در گوشۀ جنوب شرقی مسجد، از اقدامات قرن ۸ق است. بنایی موسوم به چهارصُفّه در گوشۀ جنوب غربی مسجد، احتمالاً به قرن ۹ق تعلق دارد. ایوان جنوبی، بنابر تاریخ کتیبه‌اش، در ۹۳۶ق احداث شده است. در قرن ۱۰ق، با استفاده از برخی پایه‌های گنبدخانۀ قدیمی، گنبدخانه‌ای جدید به‌جای آن ساخته شد. کتیبۀ مورخ ۹۲۲ق در این گنبدخانه، از پایان تزیینات داخل آن نشان دارد. در دهه‌های اخیر بنای مسجد را مرمت، و در آن بررسی باستان‌شناسی کرده‌اند. در این کاوش‌ها، بخش‌هایی از یک شبستان در جبهۀ شمالی حیاط مسجد، از زیر خاک بیرون آمد. مناره‌ای آجری با کتیبۀ مورخ ۵۰۴ق در شمال شرقی (خارج از بنای فعلی)، احتمالاً همراه با منارۀ دیگری، در طرفین سردر ورودی مسجد قرار داشته است.