نذیر احمد

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نذیر احمد (۱۹۱۵ـ۲۰۰۸)

نذير احمد
نذیر احمد
زادروز ۱۹۱۵م
درگذشت ۲۰۰۸م
ملیت هندوستانی
تحصیلات و محل تحصیل دکتری و فوق دکتری در رشته ادبیات فارسی
شغل و تخصص اصلی محقق و پژوهشگر
آثار  دستورالافاضل، زفان گویا و لسان الشعر
گروه مقاله زبان شناسی و ترجمه
جوایز و افتخارات دریافت لوح افتخار از رییس جمهور هند (۱۹۷۷)، دریافت لقب حافظ شناس از خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران (۱۹۸۸)، دریافت دکتری افتخاری از دانشگاه تهران (۱۹۸۹)

محقق و پژوهشگر هندی. پس از اتمام تحصیلات دورۀ دبیرستان به لکهنو رفت و در دانشگاه آن‌جا به تحصیل پرداخت و مدرک کارشناسی و دکتری خود را در رشتۀ ادبیات فارسی گرفت. در ۱۹۵۰ به مدرک فوق دکتری در ادبیات فارسی دست یافت و برای تکمیل مطالعات خود در زبان و ادب فارسی به ایران سفر کرد (۱۹۵۵ـ۱۹۵۶) و از محضر استادانی چون سعید نفیسی، بدیع‌الزمان فروزانفر، ذبیح‌الله صفا، پرویز ناتل خانلری و محمد معین بهره‌ها برد. پس از بازگشت به هند به استخدام دانشگاه علیگر درآمد و سال‌ها ریاست بخش زبان فارسی و دانشکدۀ ادبیات را برعهده داشت. در ۱۹۷۷ رئیس‌جمهور هند به مناسبت تحقیقات ارزنده‌ای که در عرصۀ زبان و ادب فارسی انجام داده بود، لوح افتخار به وی داد. در ۱۹۸۸ خانۀ فرهنگ جمهوری اسلامی ایران لقب حافظ‌شناس به وی داد. در ۱۹۸۹ از دانشگاه تهران دکتری افتخاری دریافت کرد. نذیر احمد از بنیادگذاران انجمن استادان زبان فارسی هند است. وی چه در زمینۀ تصحیح متون و چه در زمینۀ فرهنگ‌نویسی، دستور زبان، زبان‌شناسی، نسخه‌شناسی، تاریخ و تمدن، نقاشی، موسیقی، تصوف، عرفان و شناساندن منابع و مآخذ فارسی از استادان بنام در شبه‌قارۀ هند است. برخی از پژوهش‌های وی عبارت‌اند از تصحیح مکاتیب سنایی؛ دیوان عمید لویکی؛ دیوان حافظ و نیز فرهنگ‌هایی چون دستورالافاضل، زفان گویا و لسان‌الشعرا. کتاب فضایل بلخ و ترجمۀ فارسی عوارف‌المعارف نیز از دیگر تصحیحات اوست.