نرم افزار منبع باز

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نَرم‌افزار منبع باز (Open Source Software)
نوعی نرم‌افزار که کاربران آن به کد منبع اصلی نرم‌افزار دسترسی دارند و همچنین مجوز نرم‌افزار به آن‌ها این اختیار را می‌دهد که کد منبع را بررسی کنند، تغییر دهند، و مجدداً توزیع کنند (البته نرم‌افزار تغییر یافته هم باید حتماً تحت همان مجوز منبع باز توزیع شود) باز‌بودن کد منبع برای همه موجب می‌شود که برنامه‌‌نویسانی از سراسر دنیا بتوانند آزادانه در اصلاح و بهبود نرم‌افزار شرکت کنند و نتایج کارشان را در اختیار عموم بگذارند. به‌نظر می‌آید که این مشارکت همگانی منجر به ساخته‌شدن نرم‌افزارهایی قابل اطمینان‌تر شود، سرعت توسعۀ نرم‌افزار را افزایش دهد، و از هزینه‌های انجام پروژه بکاهد. تعریف نرم‌افزار منبع باز را می‌توان تا حدی با تعریف «نرم‌افزار آزاد» که توسط بنیاد نرم‌افزار آزاد ارائه شده است، شبیه دانست. نرم‌افزارهای آزاد و بسیاری از نرم‌افزارهای منبع باز تحت مجوز GPL که توسط بنیاد نرم‌افزار آزاد ابداع شده است، ارائه می‌شوند. Open Source Initiative (OSI)، یک سازمان غیرانتفاعی پشتیبان محصولات منبع باز، در ۱۹۹۸ با هدف معرفی ایدۀ منبع‌باز به عرصۀ تجاری تأسیس شد. این سازمان با این بحث که عبارت «‌منبع باز» نسبت به «نرم‌افزار آزاد» بار ایدئولوژیکی کمتری دارد، و برای شرکت‌های تجاری جذاب‌تر است، مسیر خود را از بنیاد نرم‌افزار آزاد جدا کرد. سیستم عامل لینوکس موفق‌ترین و شناخته‌شده‌ترین نمونه نرم‌افزار منبع ‌باز است. این سیستم عامل به‌سرعت در بازار سیستم عامل‌ها، به‌خصوص سیستم عامل‌های سرور رشد کرده است، تا حدی که در سال ۲۰۰۳ استیو بالمر، مدیرعامل مایکروسافت، آن را تهدیدی جدی برای سیستم عامل ویندوز مایکروسافت دانست. برنامه وب سرور Apache نیز، نمونۀ موفق دیگری از نرم‌افزارهای اوپن سورس است. بنابر تحقیقات، در سال ۲۰۰۳ حدود ۶۴ درصد سایت‌های وب از Apacheاستفاده می‌کرده‌اند.