نزاری قهستانی، سعدالدین (ح ۶۵۰ـ۷۲۱/۷۲۰ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نِزاری قُهِستانی، سعدالدین (ح ۶۵۰ـ۷۲۱/۷۲۰ق)

شاعر ایرانی. از اسماعیلیان بود. تحصیلاتش را در بیرجند و سپس قهستان پی گرفت. سپس چندی در آذربایجان، اران، گرجستان و ارمنستان سیاحت کرد. وی پس از آن به خدمت ملوک کرت درآمد، اما بدگویی دشمنانش سبب شد تا او را از دربار شاهان کرت برانند. اشعاری در مدح شمس‌الدین جوینی و ملوک کرت دارد. اما اشعارش حکایت از افکار اسماعیلی او ندارد. از آثارش: دیوان (تهران، ۱۳۷۱ش)؛ منظومه‌های دستورنامه (۱۹۲۶)، ازهر و مزهر، مناظرۀ روز و شب، ادب‌نامه، سفرنامه؛ مکاتبات منظوم. نزاری در مقبره‌ای، در گورستان قدیم بیرجند به‌خاک سپرده شد. این گورستان در دهۀ ۱۳۱۰ش تخریب و در محل آن باغ ملی بیرجند احداث شد. بعدها ساختمان‌های فرمانداری و شهرداری بیرجند را در آن‌جا بنا کردند. سپس این مکان به شعبۀ مرکزی بانک ملی بیرجند تبدیل و محل مقبرۀ نزاری با گلکاری مشخص شد. در اواخر دوران پهلوی، در همان محل آرامگاهی برای نزاری برپا کردند.