نظام الدین اولیاء دهلوی، محمد (بدایون ۶۳۶/۶۴۰ ـ غیاث پور دهلی ۷۲۵ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

نِظام‌الدّین اولیاء دهلوی، محمّد (بدایون ۶۳۶/۶۴۰‌ـ غیاث پور دهلی ۷۲۵ق)
(معروف به شاه نظام اولیاء و ملقب به سلطان المشایخ) از بزرگ‌ترین عارفان هند. در مولتان به محضر فریدالدین شکر گنج رسید و دست ارادت به او داد. تمایل او به تصوّف را نتیجۀ تغییر حالتی دانسته‌اند که از پی شنیدن آیتی از آیات قرآن کریم در او پدید آمد. از آن پس، به خلافت از شکر گنج به دهلی رفت و در آن‌جا بساط ارشاد گسترانید. کرامات بسیاری در حق او نقل می‌کنند. امیرحسن دهلوی و امیرخسرو دهلوی درشمار اصحاب اویند. بر مقبرۀ او بنایی عالی ساخته‌اند. از او دیوان شعری به‌جا مانده است. لعل‌بیگ بدخشی رساله‌ای بلند در ذکر اخبار و مناقب او در میانۀ ثمرات‌القدس نگاشته است. یکی از شاگردانش، به نام علاء‌الدین نیلی سجزی دهلوی، ملفوظات او را با نام فواید الفؤاد، و شاگرد دیگرش بیانات او را با نام راحة‌المحبین گرد آورده است.