نوع (منطق)
نوع (منطق)
(در لغت بهمعنی قِسْم و گونه) در اصطلاح منطق، از کلیات خمس. و آن کلّی ذاتیای است که در پاسخ پرسش «آن چیست = ماهو؟» بیان میشود و بر افرادی صدق میکند که حقیقتی یکسان دارند و به اصطلاح متفقالحقیقه هستند؛ چنانکه اگر بپرسند «پرویز و سعید و سعیده و نسرین کیستند یا چیستند؟» پاسخ آن است که «انسان» هستند. نوع از ترکیب جنس و فصل پدید میآید، چنان که از ترکیب حیوان و ناطق ، که جنس و فصل است، انسان، که نوع است، حاصل میشود. تفاوت و امتیاز در ذاتیات یک نوع نیست چنان که همۀ افراد انسان به یک اندازه حیوان و به یک اندازه ناطقاند؛ بلکه تفاوت در عرضیات آنها است و عرضیات است که افراد را از یکدیگر جدا میکند. نوع، به حقیقی، اضافی و متوسط و عالی تقسیم میشود.