همدان، شهر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
همدان، شهر
کشور پرونده:Flag of Iran.svg ایران
استان همدان
شهرستان همدان
جمعیت ۴۷۹,۶۴۰ نفر(۱۳۸۵ش)
موقعیت ۲۷۱‌کیلومتری جنوب غربی تهران، در کوه‌پایۀ شمالی الوند، سر راه تهران به سنندج و کرمانشاه
نوع اقلیم معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌خشک
ارتفاع از سطح دریا ۱,۸۵۰ متر
برخی بناهای مهم قبر استر و مُرْدَ‌خای، سنگ‌نبشته‌های معروف داریوش اول هخامنشی و خشایارشا، شیرسنگی، آرامگاه بوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر عریان، گنبد علویان، برج قربان، امامزاده یحیی، امامزاده کوه یا امامزاده محسن

همدان، شهر

گنبد علويان، همدان

مرکز اداری شهرستان همدان در استان همدان. با ارتفاع ۱,۸۵۰ متر، در ۲۷۱‌کیلومتری جنوب غربی تهران، در کوه‌پایۀ شمالی الوند، سر راه تهران به سنندج و کرمانشاه قرار دارد. اقلیم این شهر معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌خشک و جمعیت آن ۴۷۹,۶۴۰ نفر است (۱۳۸۵). میانگین حداکثر دمای آن نوزده درجۀ سانتی‌گراد، میانگین حداقل دما ۲.۲. درجۀ سانتی‌گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۳۲۱ میلی‌متر است. همدان ازجمله کهن‌ترین شهرهای ایران و جهان است. نام باستانی آن هگمتانه و پایتخت امپراتوری ماد بوده است. در زمان هخامنشیان و اشکانیان وسعت یافت و در زمان هخامنشیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. شهر همدان در روزگار ساسانیان و بعد از اسلام نیز موقعیت خود را همچنان حفظ کرد و همواره در ردیف مهم‌ترین شهرهای ایران قرار داشت و مدتی پایتخت آل بویه نیز بود. در حملۀ مغول ویران شد و در زمان صفویه، ایران و عثمانی بر سر آن نزاع کردند و بارها بین آن دو دست‌به‌دست می‌شد تا این‌که نادرشاه افشار آن را رسماً ضمیمۀ ایران کرد. عمده‌ترین آثار باستانی و تاریخی شهر همدان عبارت‌اند از قبر استر و مُرْدَ‌خای؛ سنگ‌نبشته‌های معروف داریوش اول هخامنشی و خشایارشا؛ شیرسنگی؛ آرامگاه بوعلی سینا؛ آرامگاه باباطاهر عریان؛ گنبد علویان؛ برج قربان؛ امامزاده یحیی؛ امامزاده کوه یا امامزاده محسن.