هنر برای هنر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

هنر برای هنر (aestheticism)

در هنر، اعتقاد به این‌که هنر فی‌نفسه هدف است، و به غایت اخلاقی، دینی، سیاسی، یا تربیتی نیاز ندارد. تئوفیل گوتیه[۱]، نویسندۀ فرانسوی، در ۱۸۳۲ نظریۀ «هنر برای هنر[۲]» را مطرح کرد، و شاعران و نقاشان سمبولیست[۳] فرانسوی در نیمه‌های قرن ۱۹ بدان اقبال کردند. این مکتب، در اواخر قرن ۱۹ با شکل‌گیری جنبش زیباشناختی[۴] در انگلستان شکوفا شد. در هنر غرب تأکید بیشتر بر فرم تا محتوا، تا قرن ۲۰ برجا ماند. کلایو بل[۵] و راجر فرای[۶] با تأکید بر فرمالیسم[۷]، از پیروان این گرایش بودند. در انگلستان هنرمندان پیشارافائلی[۸] (از ۱۸۴۸) پایه‌های مکتب اصالت زیباشناسی را استوار ساختند؛ دانته گابریل روستّی[۹]، ادوارد برن ـ جونز[۱۰]، و اَلجرنون چارلز سوئینبرن[۱۱] با پیروی آگاهانه از هنر قرون وسطایی[۱۲]، حسرت زیبایی آرمانی را متجلّی ساختند. نگرش‌های این جنبش در نوشته‌های اسکار وایلد[۱۳]، و والتر پِیتِر[۱۴] و تصویر‌گری‌های اوبری بیردزلی[۱۵] تجلّی‌یافته است. این مکتب از حامیان جنبش هنرها و صنایع دستی[۱۶]، و آرنوو[۱۷] به‌‌شمار می‌رود. اندیشۀ اصالت زیباشناسی، بر دیدگاه ایمانوئل کانت[۱۸]، فیلسوف آلمانیِ قرن ۱۸، مبتنی بود، که اعتقاد داشت هنر فقط باید با ملاک‌های خودش ارزیابی شود، نه با چیزی خارج از آن.

 


  1. Théophile Gautier
  2. l’art pour l’art
  3. Symbolist
  4. Aesthetic Movement
  5. Clive Bell
  6. Roger Fry
  7. formalism
  8. Pre-Raphaelite
  9. Dante Gabriel Rossetti
  10. Edward Burne-Jones
  11. Algernon Charles Swinburne
  12. medievalism
  13. Oscar Wilde
  14. Walter Pater
  15. Aubrey Beardsley
  16. Arts and Crafts Movement
  17. Art Nouveau
  18. Immanuel Kant