پاپ، موسیقی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پاپ، موسیقی (pop music)

پاپ، موسيقي

هر نوع موسیقی‌ معاصر به‌جز جاز[۱] و کلاسیک[۲]. شاخص موسیقی پاپ ضرباهنگ‌های قوی با منشأ افریقایی[۳]، ساختارِ هارمونیک ساده‌ و اغلب‌ تکراری‌ برای‌ ملودی‌های‌ استروفیک[۴] است‌ و استفاده‌ از سازهایی‌ که‌ صدایشان‌ به‌ یاریِ ابزارهای‌ الکتریکی‌ تقویت‌ می‌شوند. موسیقی‌ پاپ‌ در مجموع‌ حوزه‌های‌ متنوعی‌ همچون‌ راک[۵]، کانتری[۶]، و وسترن[۷]، ریتم‌ اند بلوز[۸]، سؤل[۹]، و غیر از این‌ها را در برمی‌گیرد. موسیقی‌ پاپ‌ با ظهور تکنیک‌های‌ ضبطِ صدا از موسیقی فولکلوریک متمایز شد؛ تقویتِ الکترونیکی‌ صدا و دیگر ابداعاتِ تکنولوژیک‌ نقش‌ مهمی‌ در خلقِ سبک‌های‌ جدید ایفا کرده‌ است‌. قالب‌ سنتی‌ موسیقی‌ پاپ،‌ آوازی‌ است‌ که‌ معمولاً سه دقیقه‌ طول‌ می‌کشد و در آن‌ چند خط‌ شعر، بخش‌ برگردان‌ جمعی[۱۰] و یک‌ بخش هشت‌میزانی‌ مابینِ این‌ دو قرار دارد.

تاریخچه.‌ پیش‌ از ۱۹۲۰ اَل‌ جولسون[۱۱] از نخستین‌ ستارگان‌ ضبط‌ آهنگ برشمرده می‌شد. رَگتایم[۱۲] هنوز محبوب‌ بود. در دهۀ‌ ۱۹۲۰ پل وایتمَن[۱۳] و ارکسترش‌، موسیقی‌ جاز برای رقص می‌نواختند، جیمی‌ راجرز[۱۴] در موسیقی کانتری از طریق‌ صفحه‌هایش‌ مخاطبین جدیدی یافت و بلوز به‌‌تدریج‌ فراگیر می‌شد؛ در بریتانیا اَل‌ بولی[۱۵] (۱۸۹۹ـ۱۹۴۱)، که اصلاً اهل موزامبیک بود، در شمار خوانندگان‌ پرطرفدار به‌شمار می‌آمد. در دهۀ‌ ۱۹۳۰ بینگ‌ کرازبی[۱۶] و گروه‌های‌ آوازی‌ مانند اندروز سیسترز[۱۷] جانشینِ گروه‌های سویینگ[۱۸] شدند. در دهۀ ۱۹۴۰ ریتم‌ اَند بلوز در امریکا پدید آمد، و فرانک‌ سیناترا[۱۹] بتِ نوجوانان‌‌ شد و گلِن‌ میلر[۲۰] موسیقی‌ رقص‌ می‌نواخت‌. انگلستان خوانندگان‌ دیگری‌ همچون‌ وِرا لین[۲۱] را بیشتر می‌پسندید.

دهۀ ۱۹۵۰. در آغازِ این‌ دهه،‌ در امریکا گروه‌خوانی[۲۲] به‌سبک‌ دو ـ واپ[۲۳] پیش‌ از راکابیلی[۲۴]، نخستین‌ نمونۀ‌ راک اَند رول‌[۲۵]، رواج‌ یافت‌. راک‌ اَند رول‌ با صفحه‌های الویس‌ پریسلی‌[۲۶]، لیتل‌ ریچارد[۲۷]، چاک‌ بِری[۲۸]، و اِوِرلی‌ برادرز[۲۹] به‌اوج‌ رسید. موسیقی‌ پاپ‌ انگلیسی همچنان زیرشاخۀ پاپ امریکا باقی‌ ماند، و صفحه‌های‌ امریکایی‌ در صدر جدول‌ فروش‌ قرار داشتند. در پایان‌ دهۀ ۱۹۵۰ شرکتِ موتاون[۳۰] با آوازهای‌ پرفروشی‌ از گروه‌ میراکلز اَند ماروِلِتس[۳۱]، و شیفتگی جنون‌آمیزی به‌ رقص‌ «تویست»‌، نخستین‌ تأثیر را برجای‌ نهاد و موقتاً محبوبیتی‌ کسب‌ کرد.

دهۀ ۱۹۶۰. در ۱۹۶۲ بیتل‌ها[۳۲] پیش‌گامِ گروه‌های‌ موسوم‌ به‌ «بیت‌» بودند. این‌ گروه‌ها، با حفظ سرزندگی‌ و هیجانِ راک‌های‌ آغازین‌، مایه‌هایی از پیچیدگی‌ را نیز به کارشان‌ افزودند. ریتم‌ اَند بلوز انگلیسی از ۱۹۶۳ در قالب گروه‌های‌ اَنیمالز[۳۳] و رولینگ‌ استونز[۳۴] شکل گرفت. ترانه‌های‌ پخته‌ و شاعرانۀ‌ باب‌ دیلن‌[۳۵] به‌ موفقیت‌ تجاری‌ دست‌ می‌یافتند، و گروه‌های‌ انگلیسی سرانجام‌ توانستند از رقبای‌ امریکایی‌ خود پیشی‌ گیرند. راکِ هذیانی[۳۶] با گروه‌هایی‌ همچون‌ دورز[۳۷]، و پینک‌ فلوید[۳۸] در هر دو سوی‌ اقیانوس‌ اطلس‌ رواج‌ یافت‌. جیمی‌ هندریکس[۳۹]، ریتم اَند بلوزِ بداهه‌گونه بسیار پرهیجانی‌ خلق‌ کرد که‌ در جهان با کامیابی‌ مواجه‌ شد و راه‌ را برای‌ گروه‌های‌ هِوی راک[۴۰] مانند لِد زِپلین[۴۱] هموار ساخت‌. مادرز آو اینوِنشن[۴۲] از فرانک‌ زاپا[۴۳]، که‌ احتمالاً موفق‌ترین‌ گروه‌ها بود‌، عناصری‌ از موسیقی‌ جاز، موسیقی‌ سمفونیک‌، و موسیقی‌ پیشتاز را به‌ یکدیگر پیوند زد. پاپ‌ قراردادی‌ در این‌ دوره‌ بر گاسپل[۴۴] تکیه داشت که‌ خود از سؤل‌ مشتق‌ شده‌بود. گروه‌های‌ موتاون‌ عبارت‌ بودند از The Supremes و The Four Tops.

دهۀ‌ ۱۹۷۰. در اواخر ۱۹۷۱ پس‌ از فروپاشیِ گروهِ بیتل‌ها، و مرگ‌ جیمی‌ هندریکس‌، جَنیس‌ جاپلین[۴۵]، و جیم‌ موریسون[۴۶]، به‌‌نظر می‌رسید که‌ موسیقی‌ پاپ‌ دستخوش تحولی اساسی خواهد شد. نیمۀ‌ نخست‌ این‌ دهه‌ شاهدِ پیداییِ سبکِ گلَم‌ راک[۴۷] بود که‌ شاخص‌ترین چهره‌اش دیوید بوئی[۴۸] برشمرده می‌شد، و بعد از آن‌ها هِوی‌ متال‌[۴۹]، و دیسکو[۵۰]. موسیقیِ رِگه‌[۵۱] که‌ منشأ جامائیکایی‌ داشت‌ نیز محبوبیت‌ فراوان‌ به‌دست‌ آورد. از ۱۹۷۶ سبک پانک‌، که سبکی‌ خشن‌ و تهاجمی‌ بود با نمایندۀ اصلی‌اش گروه‌ سکس پیستولز[۵۲] رواج یافت. اصطلاح‌ امریکاییِ نیو ویو[۵۳] (موج نو) شامل‌ گروه‌هایی‌ می‌شد که‌ کاملاً در حوزۀ‌ پانک‌ قرار نداشتند (مثل‌ تاکینگ ‌هدز[۵۴] و الویس کاستلو[۵۵]).

دهۀ ۱۹۸۰. موسیقی‌ رقص‌ باعث‌ رشد و پیداییِ انواع محلیِ خود در امریکا شد که‌ از میان‌ آن‌ها به‌ هیپ ـ هاپ[۵۶] در نیویورک‌ و هاوس[۵۷] در شیکاگو می‌توان اشاره‌ کرد. بر شمار شرکت‌کنندگان‌ اجراهای‌ زنده‌ بسیار افزوده‌ شد و این‌ به‌ شکل‌گیریِ پدیدۀ‌ «راکِ استادیومی[۵۸]» و اجراهایی‌ بسیار پیچیده‌ منجر شد. علاقۀ عمومی‌ به‌ موسیقی‌ جهان‌، شکل‌گیریِ موسیقی‌های ترکیبی (فیوژن)[۵۹] جدید را در پی داشت.

دهۀ‌ ۱۹۹۰. در آغاز این‌ دهه‌ رَپ[۶۰]، هارد راک‌[۶۱]، و هِوی‌‌متال‌ عرصۀ‌ اصلیِ موسیقی‌ پاپ‌ در امریکا را تسخیر کردند. در عرصۀ‌ موسیقیِ ایندی راک[۶۲] در انگلستان، گیتار و موسیقی‌ رقص‌ بیش‌از‌پیش با یکدیگر ترکیب‌ شدند، به‌‌خصوص‌ در گروه‌های شهر منچستر مثل‌ استون‌ روزِز[۶۳] و هَپی‌ ماندیز[۶۴]. رقصِ مینیمالیستیِ تکنو[۶۵] هواداران فراوان‌ یافت‌. در کلوب‌های‌ انگلیسی،‌ تکنو را با رِگه‌ در تعارض‌ِ با یکدیگر عرضه‌ می‌کردند. موسیقی‌ گرانج‌[۶۶] در سیاتل[۶۷]، واشینگتن‌، با گروه‌هایی‌ مثل‌ نیروانا[۶۸] شکل‌ گرفت‌. اواسط‌ دهۀ ۱۹۹۰، توجه عامه مردم به گروه‌های انگلیسی دوباره شکل گرفت، گروه‌هایی‌ همچون‌ اوئی‌سیس[۶۹]، و بلِر[۷۰]. پورتیشِد[۷۱] و دیگر گروه‌های‌ انگلیسی‌ سبکِ تریپ ‌ـ هاپ[۷۲] را رواج‌ دادند. اواخر دهۀ ۱۹۹۰ محبوبیتِ همۀ ژانرهای‌ (گونه‌های) موسیقی‌، ازجمله‌ هیپ‌ هاپ‌ با هنرمندانی‌ همچون‌ لارین‌ هیل[۷۳]، رَپ‌ و ریتم‌ اَند بلوز با دکتر دْری[۷۴] و مِیسی‌ گرِی[۷۵] ادامه‌ یافت‌ و آنان توانستند برای‌ خود طرفدارانی‌ در امریکا و انگلستان به‌دست آورند. موسیقی‌ پاپ‌ تجاری‌ که‌ مخاطبانش‌ را جوانان‌ تشکیل‌ می‌دادند، هواداران زیادی یافت و گروه‌های‌ انگلیسی مثل‌ تِیک‌ دَت[۷۶]، اسپایس‌ گِرلز[۷۷]، بویْزون‌[۷۸]، و وست‌لایف[۷۹]، و نیز هنرمندان‌ امریکایی‌ مثل‌ بریتنی‌ اسپیرز[۸۰] به‌ محبوبیت‌ و موفقیت‌ بی‌سابقه‌ دست‌ یافتند.

قرن ۲۱. در پایان قرن ۲۰، با پیشرفت‌های مهمی همچون ساخت دیسک‌های فشرده و دی‌وی‌دی‌های قابل ضبط، اینترنت، دستگاه‌های پخش فشرده (ام‌پی‌تری)، انتقال اصوات موسیقایی به فایل‌های دیجیتالی در کمتر از یک دقیقه صورت می‌گیرد. اگرچه تغییرات قابل ملاحظه‌ای در فناوری و سبک‌های موسیقی پاپ رخ داده است، بعضی از جنبه‌های آن تغییرات اندکی را درپی داشته‌اند، در شرایطی که ستاره‌سازی رواج فراوان دارد، بعضی از سرمایه‌گذاران که مستقل فعالیت می‌کنند، سبک‌های جدید و چهره‌های تازه‌ای را کشف می‌کنند که برخی از آنان جذب جریان اصلی صنعت موسیقی می‌شوند و تماشاگران بی‌شماری را به خود جلب می‌کنند. اگرچه سبک‌ها و ستاره‌ها و آهنگ‌های پرفروش پیوسته در حال تغییرند، تداوم آن به موسیقی پاپ امریکا بستگی دارد موسیقی پاپ امریکا همچنان از اِلِمان‌ها و فرم‌های پاپ دهۀ ۱۹۲۰ تین‌پن‌اَلِی[۸۱] بهره می‌گیرد، همچون پس ضربه‌ها، ترکیب ندا و پاسخ، و شور احساسی موسیقی افریقایی ـ امریکایی و مضامین شاعرانه و فرم‌های چکامه‌ای موسیقی آنگلو ـ امریکن.


  1. jazz
  2. classic
  3. African
  4. strophic
  5. rock
  6. country
  7. western
  8. rhythm and blues
  9. soul
  10. chorus
  11. Al Jolson
  12. ragtime
  13. Paul Whiteman
  14. Jimmie Rodgers
  15. Al Bowlly
  16. Bing Crosby
  17. Andrews Sisters
  18. swing
  19. Frank Sinatra
  20. Glenn Miller
  21. Vera Lynn
  22. group vocalizing
  23. doo-wop
  24. rockabilly
  25. rock and roll
  26. Elvis Presley
  27. Little Richard
  28. Chuck Berry
  29. Everly Brothers
  30. Motown
  31. Miracles and Marveletts
  32. Beatles
  33. Animals
  34. Rolling Stones
  35. Bob Dylan
  36. psychedelic rock
  37. The Doors
  38. Pink Floyd
  39. Jimi Hendrix
  40. heavy rock
  41. Led Zeppelin
  42. Mothers of Invention
  43. Frank Zappa
  44. gospel
  45. Janis Joplin
  46. Jim Morison
  47. glam rock
  48. David Bowie
  49. heavy metal
  50. disco
  51. reggae
  52. Sex Pistols
  53. New Wave
  54. Talking Heads
  55. Elvis Costello
  56. hip-hop
  57. house
  58. stadium rock
  59. fusions
  60. rap
  61. hard rock
  62. indie rock
  63. Stone Roses
  64. Happy Mondays
  65. techno
  66. grunge music
  67. Seattle
  68. Nirvana
  69. Oasis
  70. Blur
  71. Portishead
  72. trip-hop
  73. Lauryn Hill
  74. Dr Dre
  75. Macy Gray
  76. Take That
  77. Spice Girls
  78. Boyzone
  79. Westlife
  80. Britney Spears
  81. Tin Pan Alley