پشک انداختن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پِشْک انداختن

(یا: بِش انداختن؛ پِشْگ انداختن) در بازی‌ها و سرگرمی‌های گروهی، عنوانِ عامیانۀ نوعی قُرعه. برای تعیینِ شخصی که اول یارکشی کند و نیز گروهِ آغازگرِ بازی پشک می‌اندازند؛ و چنان است که یکی از سرگروه‌ها می‌خواند: «سر از من ـ آخر از تو ـ پشک»» سپس سرگروه‌ها یک دست خود را به پشت سر می‌برند و عددی را با انگشت نشان کرده، باز پیش می‌آورند. مجموعِ عددهایِ دو سرگروه، معیارِ پشک‌انداختن است، چنان‌که یکی از سرگروه‌ها این مقدمه‌گونۀ مرسوم را می‌خواند: «یه‌نخود‌ـ‌دونخود‌ـ‌سه‌نخود‌ـ‌چاری...»، و با خواندنِ هر پاره، دست خود را بر سینۀ سرگروهِ رقیب و خودش می‌گذارد تا آن‌که مقدمه تمام شود. به دنبال آن، به همان منوال، از یک تا عددِ معیارِ پشک را می‌خواند؛ در اصطلاح، عدد آخر به هرکس «افتاد»، او آغازگرِ بازی است. از ترانۀ پشک چندین روایت در دست است. نیز ← آنی،_بانی_...؛ پالام، پولوم، پِلِش؛ تر_یا_خشک؛ ده، بیس، سی؛ شیر_یا_خط؛ گردو ـ شیکستم