پلیکان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پِلیکان (pelican)

پِليکان

پرندۀ آبی بزرگی از خانوادۀ پلیکان[۱]، راستۀ پلیکان‌سانان[۲]. به‌سبب داشتن کیسه‌ای در زیر منقار، که تور ماهی‌گیری و مخزن موقت نگهداری ماهی‌های صید شده است، قابل توجه‌اند. برخی گونه‌ها تا ۱.۸ متر رشد می‌کنند و فاصلۀ دو بال بازشان سه متر است. پاهایشان کوتاه، و کف پاهایشان بزرگ و دارای چهار انگشت پرده‌دار است. دم‌شان کوتاه و گرد، و گردن‌شان طویل است. بال‌ها بزرگ و وسیع، و پرندگان قادر به پرواز سریع‌اند. گونه‌های پلیکان پراکنش وسیعی دارند و به‌فراوانی در سواحل و حاشیۀ دریاچه‌ها دیده می‌شوند. تقریباً به‌صورت انحصاری از ماهی‌هایی تغذیه می‌کنند که برای هضم در مراحل بعدی داخل کیسه قرار می‌گیرند. غدۀ بینی این جانور نمک ترشح می‌کند و با ترشح ترکیبات نمکی اضافی، جانور را قادر می‌سازد از آب دریا و مایعات موجود در غذا به‌منزلۀ منبع آب استفاده کند.

گونه‌ها. پلیکان قهوه‌ای امریکایی[۳] Pelicanus occidentalis دریایی و یگانه پلیکان غواص است؛ پلیکان منقار زبر امریکایی[۴] Pelicanus erythorhynchus؛ پلیکان سفید[۵] Pelicanus onocrotalus در اروپا، آسیا، و افریقا؛ و پلیکان پشت سیاه استرالیایی[۶] Pelicanus conspicillatu. پلیکان سفید دارای پرهای سفید، و منقار رنگ‌پذیری به رنگ قرمز است. این پرنده معمولاً روی زمین لانه می‌سازد، و دو یا سه تخم سفید می‌گذارد. جوجه‌ها در ابتدا قهوه‌ای‌اند، و مادر با فشردن منقار آن‌ها به کیسه‌اش به آن‌ها غذا می‌دهد. در ایران، از راستۀ پلیکان‌سانان خانوادۀ پلیکان بوبی، باکلان، و باکلان مارگردن شناسایی شده‌اند. در خانوادۀ پلیکان دو گونه، یکی پلیکان سفید و دیگری پلیکان خاکستری، یافت شده است. پلیکان خاکستری براثر تخریب زیستگاه‌ها کمیاب شده است، اما پلیکان سفید تابستان‌ها در دریاچۀ ارومیه به‌فراوانی دیده می‌شود.

 


  1. pelecanidae
  2. pelecaniformes
  3. American brown pelican
  4. rough-billed pelican
  5. common pelican
  6. Australian blacked pelican