پژوهش های منطقی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
روی جلد کتاب
روی جلد کتاب

پژوهش‌های منطقی (Logische Untersuchumgen)
کتابی در منطق، تألیف ادموند هوسِرْل، به زبان آلمانی، منتشرشده در ۱۹۰۰ـ۱۹۰۱. چاپ نخست این کتاب با چاپ دوم آن که در ۱۹۱۳ منتشر شد، تفاوت‌های اساسی دارد. بخش نخست کتاب به نقد آرای پوزیتیویست‌ها اختصاص دارد. هوسرل، با دغدغۀ یافتن مبنایی برای تفکر ریاضی و منطقی مستقل، نسبی‌گرایی شکاکانۀ پوزیتیویست‌ها را به پرسش می‌گیرد. بخش دوم، که در چاپ دوم به‌کلی از نو نوشته شده، گویای آرای پدیدارشناسانۀ هوسرل در مقام بنیانگذار پدیدارشناسی است. محور بحث‌های این بخش، ارائۀ نظریه‌ای درباب ایدئالیتۀ مفاهیم است. به عقیدۀ هوسرل باید بنیادی نو برای مفاهیم آراست، و این بنیاد نباید بر پایۀ مابعدالطبیعه، حال چه متمایل به واقع‌گرایی چه متمایل به نام‌انگاری، بنا شود. این­جاست که هوسرل برای نخستین‌بار اصطلاحات ویژۀ پدیدارشناسی را به‌کار می‌گیرد و از آن به‌عنوان پیش‌درآمدی برای آنچه فلسفه نامیده می‌شود، یاد می‌کند. ایدۀ رهاکردن فلسفه از قیودات مابعدالطبیعه و نقد ایدئالیسم ذهنی، این اثر را به یکی از مهم‌ترین آثار فلسفی قرن ۲۰ بدل کرده است. آنچه به‌عنوان روش پدیدارشناختی از آن یاد می‌شود، با این اثر مطرح شد.