کرگدن ها
کرگدن‌ها (Rhinoceros)
نمایش‌نامه‌ای در سه پرده، از اوژن یونسکو، منتشر‌شده به فرانسوی در ۱۹۶۳ و نخستین اجرا در ۱۹۵۸ در دوسلدورف. این نمایش‌نامه ترکیبی است از نوآوری و رعایت قواعد کلاسی‌سیسم (در تمایل به یکسان‌سازی خود با شخصیت‌ها و هم در گرایش به فاصله‌گرفتن از آنان و برای یونسکو شهرتی جهان در پی داشت. طرح آن ساده، خطی و بی‌پیرایه پیش می‌رود. در پردۀ اول، جنب‌و‌جوش میدانِ یکی از شهرهای کوچک و افراد واقع در آن را نعرۀ کرگدنی به‌هم می‌ریزد. مشاجره‌ها در تحلیل این رخ‌داد بالا می‌گیرد و حتی باعث می‌شود دو دوست، ژان و برانژه، درپی جروبحثی با کدورت از هم جدا شوند. در پردۀ دوم برانژه شاهد مسخ‌شدن ژان است. در پردۀ سوم مناظره‌ای فلسفی دربارۀ ایستادگی یا تسلیم در برابر این بیماری کرگدنی درمی‌گیرد. همه، جز برانژه، حتی دیزی (منشی دفتری که برانژه کارمند آن‌جا بوده و عاشق اوست)، تسلیم می‌شوند. این نمایش‌نامه جز حکایتی رویایی، حکایتی اخلاقی نیز دارد؛ نبرد ناخواسته و پیش‌بینی‌ناپذیر شخص علیه نازیسم و همۀ شکل‌های شخصیت‌زدایی از افراد. کرگدن‌ها را کارگردان‌های بزرگی چون ژان لوئی بارو و اورسون ولز به صحنه برده‌اند.