کلینی، محمد بن یعقوب ( ـ بغداد ۳۲۹/۳۲۸ق)
کُلَیْنی، محمد بن یعقوب ( ـ بغداد ۳۲۹/۳۲۸ق)
| محمد بن یعقوب کُلَیْنی | |
|---|---|
| درگذشت | بغداد ۳۲۹/۳۲۸ق |
| محل زندگی | ایران، عراق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | محدث |
| شغل و تخصص های دیگر | فقیه |
| لقب | ثقة‌الاسلام |
| آثار | کافی |
| گروه مقاله | دین اسلام |
(ملقب به ثقة‌الاسلام) محدّث و فقیه معروف شیعی. در کلین، از نواحی شهر ری، نشأت یافت، آرامگاه پدرش نیز در آن قریه است. از محدثانی بزرگ همچون دایی خود، علان کلینی، احمد بن ادریس، ابوعلی اشعری، حسین بن محمد، حمید بن زیاد و علی بن ابراهیم بن هاشم قمی حدیث گرفت. در ری پیشوای شیعیان بود. سپس به بغداد کوچید و در آن‌جا به تدریس و تألیف و فتوا پرداخت و مرجع و زعیم دینی خاص و عام شد. نواب خاص امام زمان(عج) را درک کرد. علمای شیعه و سنّی شیخ کلینی را به منزلت علمی والا و دقت نظر و امانت و وثاقت ستوده‌اند. در ترویج مذهب تشیّع در عصر غیبت صغری نقش مهمی ایفا کرد. اثر مهم و مشهور کلینی، کتاب کافی است که اولین کتاب از کتب اربعه به‌شمار می‌آید. تفسیرالرؤیا (تعبیر خواب)؛ کتاب‌الرجال؛ الرّد علی القرامطة؛ کتاب‌الرسائل؛ و کتاب ماقیل فی‌الائمة من‌الشعر از دیگر آثار اوست؛ اما از این آثار جز نام و مطالبی اندک و پراکنده که در برخی کتاب‌ها آمده چیزی شناخته نیست. جمعی از دانشوران همچون ابوغالب احمد بن محمد زراری؛ جعفر بن محمد بن قولویه؛ احمد بن ابراهیم صیمری؛ و تلّعکبری از شیخ کلینی حدیث گرفته‌اند. آرامگاه او همواره از بقعه‌های معروف بغداد بوده و مورد احترام خاص و عام است و کرامت‌های بسیار از او نقل شده است.