کوه

کوه (mountain)
برجستگی طبیعی سطح زمین، با ارتفاع و دامنه‌هایی پرشیب‌تر از تپه. کوه‌ها دست کم ۳۳۰ متر از توپوگرافی اطراف خود بلندترند. سنگ‌های موجود نیز ممکن است تحت حرارت و فشارهای زیادِ ناشی از دگرگونی ایجاد شده باشند. فعالیت‌های آذرین درونی نیز ممکن است موجب کوه‌سازی شوند. کوه‌ها وقتی ایجاد می‌شوند که دو صفحۀ قاره‌ای با هم برخورد کنند و فرورانشی صورت نگیرد. در نتیجه، زمین در منطقۀ برخورد فشرده شده و به‌سمت بالا رانده می‌شود.

 

---

رشته کوه های مهم جهان

نــام	محــل	درازا (كیلومتر)	بلندترین قله	بلندی (متر)	عنوان لاتین
آپالاش	امریكای شمالی، كانادا	1130	میچل	2037	Appalachian
آپنن	ایتالیا	1130	كورنوگرانده	2914	Apennines
آسام ـ برمه	آسام ـ میانمار (برمه)	1130	هكاكابورازی	5881	Assam-Burma
آلاسكا	جنوب آلاسكای مركزی	1130	مكینلی	6178	Alaska Range
آلپ	جنوب اروپای مركزی	1050	مون بلان	4807	Alps
آلتای	آسیای مركزی	1600	بلوخا	4620	Altay
آند	امریكای جنوبی	7200	اوخوس د سالارو	7096	Andes
اتیوپی	اتیوپی	1450	رأس داشان	4620	Ethiopia
اسكاندیناوی	نروژ، سوئد	1530	گالد هوبیگن	2469	Scandinavia
اطلس	شمال غربی افریقا	2500	توبكل (در مراكش)	4000	Atlas
الئوسین	شبه‌جزیره آلاسكا	2650	كتمای	2028	Aleutian
الزورت (آن سوی جنوبگان)	جنوبگان	3500	وینسن كوه	5140	Ellsworth
اورال	فدراسیون روسیه	2640	نارودنایا	1895	Ural
برزیلی ساحل اقیانوس اطلس	شرق برزیل	3000	باندیرا، پیكو دِ	2890	ــ
بورنئوی مركزی	بورنئوی مركزی	1130	كینابالو (در مالزی)	4100	Borneo
تین شان	آسیای مركزی	2500	پوبِدا	7439	Tien shan
جاوه ـ سوماترا	غرب سوماترا و جاوه	2900	كرینچی	3805	Java-Sumatra
چرمسكی	فدراسیون روسیه	1290	گوراپویدا	3147	Cherski
دراكنزبرگ	جنوب افریقا	1290	تابانانتلنیانا (لسوتو)	3482	Drakensberg
راكی (روشوز)	غرب امریكای شمالی	4800	اِلبرت (ایالات متحده)	4400	Rocky
زاگرس	ایران	1600	زردكوه	4547	zagros
سیرا مادره شرقی	مكزیك	1600	اوریسابا	57000	Sierra Madre
سیرا مادره غربی	مكزیك	1450	نوادو دِ كولیما	4165	ــ
قراقروم	كشمیر	800	گادوین ـ اوستن	8610	Karakorum
قفقاز	گرجستان	1120	اِلبروس	5642	Caucasus
كامچاتكا	فدراسیون روسیه	1930	كلیو چفسكایا	4775	Kamchatka
كسكید	امریكای شمالی	1130	رینیر	4392	Cascade
گات غربی	غرب هند	1610	آنای مَدی	2694	Ghats
مالاگاسی	ماداگاسكار	1370	تساراتانانا	2885	Malagasy
مركزی گینه نو	ایریان، گینه نو (پاپوا)	2000	كارستنز	5030	New Guinea
ورخویانسك	فدراسیون روسیه	1610	گوراماس خایا	2959	Verkhoyansk
هندوكش	افغانستان و پاكستان	800	تیر اجمیر	7700	Hindukush
هیمالیا (هیمالایا)	آسیای مركزی	2400	اورست	8863	Himalayas

مهم‌تـرین کوه‌هـای ایران ( بیش از 3 هزار متر )

نـام	ارتفاع(متر)	موقعیت
اردهال	3463	جنوب غربی كاشان
الله داغ	3032	جنوب غربی بجنورد
الوند	3580	جنوب همدان
بزقوش	3302	جنوب سراب
بزمان	3503	شمال غربی ایرانشهر
بلقیس	3332	شمال شرقی تكاب
بهرآسمان	3886	شمال غربی جیرفت
بینالود	3211	غرب مشهد
تفتان (چهل تن)	3941	شمال خاش
توچال	3933	شمال تهران
جبال بارز	3741	شرق جیرفت
چهل چشمه	3173	جنوب شرقی سقز
خبیر	3845	جنوب غربی بافت
خرسنگ	3931	شمال شرقی تجریش
سماموس	3620	جنوب غربی رامسر
سهند	3707	میان تبریز و مراغه
شاهو	3390	شرق پاوه
شاهوار	3945	شمال غربی شاهرود
كربوش	3974	غرب شمالی شهركرد
كركس	3895	غرب جنوبی نطنز
نای‌بند	3009	غرب نای‌بند
هزارمسجد	3040	شمال غربی مشهد

قله‌های مشهور ایران ( بیش از 4 هزار متر )

نـام	ارتفاع(متر)	موقعیت
آزادكوه	4355	جنوب غربی نور
اشترانكوه(چال كبود)	4050	الیگودرز،جنوب غربی ازنا
پلوار	4233	شمال شرقی كرمان
تخت سلیمان	4643	جنوب غربی كلاردشت
جوپار	4200	جنوب شرقی كرمان
حصار چال	4050	شمال غربی كرج
خرسرك	4220	شمال شرقی كرج
دماوند	5671	شمال شرقی تهران
دنا	4409	شمال غربی یاسوج
دهلا (وروشت)	4008	جنوب غربی نوشهر
زردكوه (كلونچی)	4225	شمال غربی شهر كرد
سبلان	4811	غرب اردبیل
سردشت	4378	شمال كرج
سرمشك	4048	شمال غربی جیرفت
سیاهلان	4175	شمال شرقی قزوین
شاه	4351	شمال شرقی بافت
شاه شهیدان	4150	غرب شهر كرد
شاهان كوه (اصفهان)	4040	جنوب غربی فریدون‌شهر
شیركوه	4055	جنوب غربی یزد
علم‌‌كوه	4650	جنوب غربی كلاردشت
قره‌داغ (تهران)	4076	شرق شمالی دماوند
كهار بزرگ	4108	شمال كرج
گرمابسر	4220	جنوب غربی نوشهر
لاله‌زار	4351	شمال شرقی بافت
میشینه‌مرگ	4022	شمال غربی فیروزكوه
هزار	4465	غرب شمالی بم