کویت
کُوِیت (Kuwait)
موقعیت. امیرنشین کویت در آسیای غربی، کرانۀ شمال غربی خلیج فارس و بین کشورهای عراق، در شمال و غرب، و عربستان سعودی در جنوب قرار دارد. مساحت این کشور ۱۷,۸۱۸ کیلومتر مربع است و پایتخت آن شهر کویت است.
سیمای طبیعی. کشور کویت بیابان برهوتی است که روبه غرب و جنوب آرام‌آرام بر ارتفاع آن افزوده می‌شود و بلندترین نقطۀ آن، جبل شقایا، که در نزدیکی نقطۀ مشترک مرزی سه کشور کویت، عراق، و عربستان واقع است، ۲۸۱ متر ارتفاع دارد. شمال شرقی این کشور را شوره‌زارها و باتلاق‌های چندی فراگرفته و آبادی‌های معدود آن به واحه‌های کوچکی منحصرند که از جمع‌شدن آب باران پدید آمده‌اند. کرانه‌های این سرزمین پست و همگون است و جز خلیج کویت[۱]، که شهر کویت در ساحل جنوبی آن قرار دارد، بریدگی مهم دیگری در آن دیده نمی‌شود. کویت در آب‌های ساحلی خود دارای چند جزیره و جزیرک[۲] است که بوبیان[۳] و فیلکه[۴] از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آن‌ها هستند و جهره[۵]، احمدی، حوالی[۶]، و مینا عبدالله نیز عمده‌ترین آبادی‌های این کشور محسوب می‌شوند. اقلیم کویت بسیار گرم و خشک است و اندک بارندگی این کشور، که میانگین سالانۀ آن از ۱۲۵ میلی‌متر تجاوز نمی‌کند، منحصر به فصل زمستان است. تابستان‌های کویت بسیار گرم شرجی و طاقت‌فرسا و زمستان‌های آن معتدل و مطلوب است. میانگین دمای آن در زمستان ۱۳.۵درجۀ سانتی‌گراد و در تابستان ۳۷ درجۀ سانتی‌گراد است. کویت رودخانه ندارد و توفان شن پدیدۀ طبیعی آن است. روییدنی‌های طبیعی این کشور منحصربه معدود گیاهان ساحلی خاصی است که دربرابر گرما و خشکی و شوری آب مقاوم‌اند. بخشی از درآمد سرشار نفت کویت به شیرین‌کردن آب دریا، لوله‌کشی و انتقال آب به نواحی گوناگون و واردکردن خاک مرغوب از خارج اختصاص‌یافته، که رفته‌رفته موجب دگرگونی چهرۀ این کشور و آبادانی این سرزمین خشک و خشن شده است. آتش‌سوزی چاه‌های نفت براثر جنگ خلیج فارس و آلوده‌شدن محیط، آسیب بسیاری به این کشور وارد کرده و موجب پراکندگی حیات‌وحش ناچیز آن شده است.
اقتصاد. کشاورزی و دامداری سنتی در اقتصاد نوین کویت نقشی ندارند و سیستم نوین زراعت بی‌خاک (آبکشت‌گلخانه‌ای)[۷] (پرورش گیاه بدون استفاده از خاک) جانشین آن شده است که با روند روبه توسعه، نیازهای داخلی را تا اندازه‌ای تأمین می‌کند. به‌کارگیری روش‌های جدید و پیشرفتۀ صید ماهی و پرورش میگو نیز به رونق این صنعت کمک شایانی کرده و صنعت و فنآوری استخراج و پالایش نفت، عمده‌ترین پایه‌های اقتصادی کویت را تشکیل داده است. حملۀ عراق به کویت به این صنعت مهم و نیز صنایع جنبی آن ضربۀ مهلکی وارد کرده و شبکۀ راه‌های این کشور را نیز از آثار ویرانگر خود در امان نگذارده است.
حکومت و سیاست. نظام حاکم بر کویت، امارت است و امیر جابرالصباح، سیزدهمین امیر کویت، از ۳۱ دسامبر ۱۹۷۷ ادارۀ کویت را برعهده گرفته است. مجلس ملی این کشور، که در ۱۹۹۰ تأسیس شده، از ۵۰ عضو انتخابی و ۲۵ عضو انتصابی (که امیر کویت منصوب می‌کند) تشکیل یافته است. نمایندگان مزبور هر چهار سال یک‌بار برای تصدی این مقام انتخاب یا انتصاب می‌شوند و نخست‌وزیر را نیز، که مسئول امور اجرایی و تشکیل هیئت دولت است، امیر کویت منصوب می‌دارد.
مردم و تاریخ. جمعیت کویت حدود ۲,۷۳۷,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۱۵۳.۶ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۶.۴ درصد است و کویتی‌ها ۴۵ درصد و دیگر اقوام عرب ۳۵ درصد از جمعیت مزبور را تشکیل می‌دهند. ۹۰ درصد از آنان مسلمانند و ۹۷.۵ درصدشان شهرنشین هستند؛ زبان رسمی این کشور عربی است. میانگین امید به زندگی ۷۶ سال است و ۸۰ درصد از بزرگ‌سالان آن باسوادند. کویت تا زمان شکست و فروپاشی حکومت ساسانیان، جزئی از امپراتوری ایران بود و پس از آن به حکومت اسلامی پیوست و با لفظ عربی کوت به‌معنای قلعه نامیده شد. در قرن ۱۸ ضمیمۀ امپراتوری عثمانی شد و به‌صورت نیمه‌خودگردان و تحت نظر یک شیخ اداره می‌شد. خاندان صباح در ۱۷۵۶ حکومت کویت را در دست گرفتند، و با ضعیف‌شدن امپراتوری عثمانی خود را به انگلیسی‌ها نزدیک کردند و در ۱۸۹۹ تحت حمایت کامل آنان قرار گرفتند. چاه‌های کویت در ۱۹۳۸ به نفت رسید و شیخ کویت، که از تمامیت ارضی کشورش دربرابر کشور نوبنیاد عراق در هراس بود، خود را هرچه بیشتر به انگلیسی‌ها نزدیک کرد و به انگلستان و امریکا اجازه داد که از منابع نفت این کشور بهره‌برداری کنند. مذاکره با انگلیسی‌ها در زمینۀ استقلال کامل کویت در ۱۹ ژوئن ۱۹۶۱ به نتیجه رسید و شیخ صباح زمام امور کشورش را مستقلاً در دست گرفت و امیر کویت شد. نیروهای عراق در دوم اوت ۱۹۹۰ به این کشور حمله کردند و جنگ خلیج فارس را آغاز نمودند. سازمان ملل متحد رسماً از دولت عراق خواست که در مهلت مقرر کویت را تخلیه کند؛ اما پس از اتمام مهلت سازمان ملل متحد دولت عراق از تخلیۀ کویت خودداری کرد و به‌دنبال آن حملات نیروهای ملل متحد به عراق از زمین و هوا و دریا آغاز شد. شهر کویت در ۲۶ فوریه ۱۹۹۱ آزاد شد و دولت عراق در ۱۰ نوامبر ۱۹۹۴ استقلال و تمامیت ارضی این کشور را به رسمیت شناخت.