گرسنگی
گرسنگی
احساسی ناخوشایند که عموماً با میل به خوردن غذا همراه است. علت این احساس تولید هورمونی در هیپوتالاموس مغز است که از طریق جریان خون به معده می‌رسد و باعث انقباض ماهیچه‌های آن می‌شود. این انقباض‌های دردناک عموماً ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از خوردن آخرین وعدۀ غذا پدید می‌آید و با تمدید گرسنگی و پایین‌آمدن قند خون مدام بر شدت آن افزوده می‌شود و پس از ۳ تا ۴ روز به اوج خود می‌رسد؛ ولی بعداً از شدت آن کاسته می‌شود و نوعی بی‌حسی و بی‌حالی در انسان پدید می‌آید که سرانجام پس از گذشت چند هفته منجر به مرگ می‌شود. گرسنگی اصولاً پدیده‌ای اجتماعی است و به میزان تولید مواد غذایی و نحوۀ توزیع آن بستگی دارد. در گذشته کمبود مواد غذایی و مشکل توزیع آن به قحطی می‌انجامید و قحطی گرسنگی شدید و شایع را پدید می‌آورد و اصولاً جنبۀ محلی داشت و معمولاً به‌عنوان وضعیتی موقت در نظر گرفته می‌شد که عامل اصلی آن جنگ و خشکسالی بود. امروزه ماهیت قحطی تغییر کرده است و کمبود شدید مواد غذایی به‌جای آن‌که امری محلی و زودگذر و محدود به زمان و مکانی خاص باشد، در میان تمام مردم فقیر جهان عمومیت یافته است و نابرابری میان کشورهای فقیر و غنی را منعکس می‌کند. تولید مواد غذایی در جهان پیوسته رو‌به افزایش بوده و رشد جمعیت بر آن پیشی نگرفته است. بنابراین عامل گرسنگی دیگر کمبود یا نبود مواد غذایی در جهان نیست. توزیع این مواد هم با پیشرفت فناوری حمل‌ونقل جدید دیگر مشکل قدیمی رساندن کمک به مناطق دوردست را ندارد. بنابراین گرسنگی امروزه صرفاً مسئله‌ای اجتماعی و اقتصادی است و فقر عامل عمدۀ پدید‌آمدن آن است. کشورهای صنعتی پیشرفته اکثراً مازاد موادغذایی دارند، و اگر هم نداشته باشند قدرت خرید آن را از نقاط دیگر جهان دارند. ولی از کمک به کشورهای فقیر خودداری می‌کنند. از سوی دیگر بسیاری از کشورهای جهان سوم به‌رغم این واقعیت که بسیاری از مردم خودشان گرسنه‌اند، چون قدرت خرید موادغذایی را ندارند، تهیه‌کنندۀ مهم این مواد برای غرب و کشورهای صنعتی هستند. از این‌رو شاهد گسترده‌ترین شرایط سوءتغذیه و گرسنگی و قحطی در میان آن‌ها هستیم. امروزه بیش از ۱۰میلیون نفر هرساله به‌علت گرسنگی در جهان می‌میرند که بیش از نیمی از آن‌ها کودک‌اند. نزدیک به ۱.۵میلیارد نفر هم دچار سوءتغذیه‌اند و غذای کافی به آن‌ها نمی‌رسد و عامل اصلی آن هم فقر و نداری است. به‌طور کلی پدیدۀ گرسنگی را می‌توان به علل و عوامل زیر نسبت داد: جنگ، خشکسالی، عدم اصلاحات صحیح ارضی و مالکیت زمین‌های کشاورزی، کمبود ابزار کشاورزی پیشرفته، شیوه‌های ناکارآمد کشت زمین و بهره‌وری پایین که تولید موادغذایی را با مشکل مواجه می‌کند و به کمبود موادغذایی و درنتیجه شیوع سوءتغذیه و گرسنگی می‌انجامد.