کوه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Mountain)

کوه (mountain)
برجستگی طبیعی سطح زمین، با ارتفاع و دامنه‌هایی پرشیب‌تر از تپه. کوه‌ها دست کم ۳۳۰ متر از توپوگرافی[۱] اطراف خود بلندترند. سنگ‌های موجود نیز ممکن است تحت حرارت و فشارهای زیادِ ناشی از دگرگونی ایجاد شده باشند. فعالیت‌های آذرین درونی[۲] نیز ممکن است موجب کوه‌سازی[۳] شوند. کوه‌ها وقتی ایجاد می‌شوند که دو صفحۀ قاره‌ای با هم برخورد کنند و فرورانشی صورت نگیرد. در نتیجه، زمین در منطقۀ برخورد فشرده شده و به‌سمت بالا رانده می‌شود.

 


رشته کوه های مهم جهان
نــام محــل درازا (كیلومتر) بلندترین قله بلندی (متر) عنوان لاتین
آپالاش امریكای شمالی، كانادا 1130 میچل 2037 Appalachian
آپنن ایتالیا 1130 كورنوگرانده 2914 Apennines
آسام ـ برمه آسام ـ میانمار (برمه) 1130 هكاكابورازی 5881 Assam-Burma
آلاسكا جنوب آلاسكای مركزی 1130 مكینلی 6178 Alaska Range
آلپ جنوب اروپای مركزی 1050 مون بلان 4807 Alps
آلتای آسیای مركزی 1600 بلوخا 4620 Altay
آند امریكای جنوبی 7200 اوخوس د سالارو 7096 Andes
اتیوپی اتیوپی 1450 رأس داشان 4620 Ethiopia
اسكاندیناوی نروژ، سوئد 1530 گالد هوبیگن 2469 Scandinavia
اطلس شمال غربی افریقا 2500 توبكل (در مراكش) 4000 Atlas
الئوسین شبه‌جزیره آلاسكا 2650 كتمای 2028 Aleutian
الزورت (آن سوی جنوبگان) جنوبگان 3500 وینسن كوه 5140 Ellsworth
اورال فدراسیون روسیه 2640 نارودنایا 1895 Ural
برزیلی ساحل اقیانوس اطلس شرق برزیل 3000 باندیرا، پیكو دِ 2890 ــ
بورنئوی مركزی بورنئوی مركزی 1130 كینابالو (در مالزی) 4100 Borneo
تین شان آسیای مركزی 2500 پوبِدا 7439 Tien shan
جاوه ـ سوماترا غرب سوماترا و جاوه 2900 كرینچی 3805 Java-Sumatra
چرمسكی فدراسیون روسیه 1290 گوراپویدا 3147 Cherski
دراكنزبرگ جنوب افریقا 1290 تابانانتلنیانا (لسوتو) 3482 Drakensberg
راكی (روشوز) غرب امریكای شمالی 4800 اِلبرت (ایالات متحده) 4400 Rocky
زاگرس ایران 1600 زردكوه 4547 zagros
سیرا مادره شرقی مكزیك 1600 اوریسابا 57000 Sierra Madre
سیرا مادره غربی مكزیك 1450 نوادو دِ كولیما 4165 ــ
قراقروم كشمیر 800 گادوین ـ اوستن 8610 Karakorum
قفقاز گرجستان 1120 اِلبروس 5642 Caucasus
كامچاتكا فدراسیون روسیه 1930 كلیو چفسكایا 4775 Kamchatka
كسكید امریكای شمالی 1130 رینیر 4392 Cascade
گات غربی غرب هند 1610 آنای مَدی 2694 Ghats
مالاگاسی ماداگاسكار 1370 تساراتانانا 2885 Malagasy
مركزی گینه نو ایریان، گینه نو (پاپوا) 2000 كارستنز 5030 New Guinea
ورخویانسك فدراسیون روسیه 1610 گوراماس خایا 2959 Verkhoyansk
هندوكش افغانستان و پاكستان 800 تیر اجمیر 7700 Hindukush
هیمالیا (هیمالایا) آسیای مركزی 2400 اورست 8863 Himalayas
مهم‌تـرین کوه‌هـای ایران ( بیش از 3 هزار متر )
نـام ارتفاع(متر) موقعیت
اردهال 3463 جنوب غربی كاشان
الله داغ 3032 جنوب غربی بجنورد
الوند 3580 جنوب همدان
بزقوش 3302 جنوب سراب
بزمان 3503 شمال غربی ایرانشهر
بلقیس 3332 شمال شرقی تكاب
بهرآسمان 3886 شمال غربی جیرفت
بینالود 3211 غرب مشهد
تفتان (چهل تن) 3941 شمال خاش
توچال 3933 شمال تهران
جبال بارز 3741 شرق جیرفت
چهل چشمه 3173 جنوب شرقی سقز
خبیر 3845 جنوب غربی بافت
خرسنگ 3931 شمال شرقی تجریش
سماموس 3620 جنوب غربی رامسر
سهند 3707 میان تبریز و مراغه
شاهو 3390 شرق پاوه
شاهوار 3945 شمال غربی شاهرود
كربوش 3974 غرب شمالی شهركرد
كركس 3895 غرب جنوبی نطنز
نای‌بند 3009 غرب نای‌بند
هزارمسجد 3040 شمال غربی مشهد
قله‌های مشهور ایران ( بیش از 4 هزار متر )
نـام ارتفاع(متر) موقعیت
آزادكوه 4355 جنوب غربی نور
اشترانكوه(چال كبود) 4050 الیگودرز،جنوب غربی ازنا
پلوار 4233 شمال شرقی كرمان
تخت سلیمان 4643 جنوب غربی كلاردشت
جوپار 4200 جنوب شرقی كرمان
حصار چال 4050 شمال غربی كرج
خرسرك 4220 شمال شرقی كرج
دماوند 5671 شمال شرقی تهران
دنا 4409 شمال غربی یاسوج
دهلا (وروشت) 4008 جنوب غربی نوشهر
زردكوه (كلونچی) 4225 شمال غربی شهر كرد
سبلان 4811 غرب اردبیل
سردشت 4378 شمال كرج
سرمشك 4048 شمال غربی جیرفت
سیاهلان 4175 شمال شرقی قزوین
شاه 4351 شمال شرقی بافت
شاه شهیدان 4150 غرب شهر كرد
شاهان كوه (اصفهان) 4040 جنوب غربی فریدون‌شهر
شیركوه 4055 جنوب غربی یزد
علم‌‌كوه 4650 جنوب غربی كلاردشت
قره‌داغ (تهران) 4076 شرق شمالی دماوند
كهار بزرگ 4108 شمال كرج
گرمابسر 4220 جنوب غربی نوشهر
لاله‌زار 4351 شمال شرقی بافت
میشینه‌مرگ 4022 شمال غربی فیروزكوه
هزار 4465 غرب شمالی بم
  1. topography
  2. plutonic activity
  3. mountain building