استپانوس مقدس، کلیسای
اِستِپانوسِ مقدّس، کِلیسای (Saint Stephanus Church)
از زیباترین و مشهورترین کلیساهای اَرمَنیان، در ۱۶ کیلومتری جُلفای اَرَس در استان آذربایجان شرقی. استپانوس مقدس یکی از ۷ نفر نیک‌نامانی است که به دست حَوّاریون حضرت مسیح (ع) تحلیف شد و به تبلیغ پرداخت و سرانجام توسط یهودیان اورشلیم متهم و سپس سنگسار و شهید شد (۳۶م). تاریخ بنای کلیسای استپانوس مقدس دقیقاً مشخص نیست. کهن‌ترین روایتی که به این کلیسا اشاره کرده است مربوط به ۶۴۹م است. ساختمان کلیسا در دوره‌های مختلف از جمله در دورۀ صفویه و قاجاریه مرمت شده است. در چهار دیوار خارجی کلیسا نقش‌های برجستۀ بسیار زیبایی دیده می‌شود. در ضلع خاوری کلیسا، صحنۀ سنگسارشدن استپانوس مقدس، در ضلع باختری مصلوب شدن عیسی مسیح (ع)، در ضلع شمالی صعود عیسی مسیح (ع)، و در ضلع جنوبی طفولیت آن حضرت در حالی‌که در آغوش حضرت مَریم قرار دارد، دیده می‌شود. سرتاسر دیوارهای خارجی کلیسا پوشیده از حجاری‌ها، طاق‌نماها، نیم‌ستون‌ها، و مُقَرنس کاری‌های بسیار زیباست. این کلیسا در ۲۰۰۸ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
این اثر در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۳۴۱ش با شمارهٔ ثبت ۴۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.