اغانی (الاغانی)

اَغانی (اَلاَغانی)
(به‌معنی ترانه‌ها؛ جمعِ اُغنیه به‌معنی ترانه، آهنگ، آواز) کتابی تاریخی و ادبی به عربی در قرن ۴ق، نوشته ابوالفرج اصفهانی. مؤلف آن را بر پایۀ ۱۰۰ آهنگ عربی، که خنیاگران هارون‌الرشید برای او انتخاب کرده بودند، ترتیب داده و برای هر آهنگ، سروده‌های هم‌آهنگ آن را آورده و شرح حال سراینده‌های آن‌ها را نیز به تفصیل ذکر کرده است. این اثر، که آمیزه‌ای از ادبیات و موسیقی و تاریخ است، در طول نیم قرن فراهم آمده و جلوه‌های فرهنگ و تمدن عرب را از دورۀ جاهلیت تا اواخر قرن ۳ق به تصویر کشیده است. الاغانی پرداخته‌های بسیاری در قالب گزیده، پژوهیده‌های جزئی و کلّی، ذیل و فهارس دارد و در ۲۱ مجلد به چاپ رسیده است. گزیده‌ای از آن به فارسی ترجمه شده است.