اژه ای، هنر: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[File:11224500.jpg|thumb|نمونهای از هنر اژهای]]اِژِهای، هنر (Aegean art)<br/> هنر تمدنهایی که در عصر مفرغ<ref>Bronze Age | [[File:11224500.jpg|thumb|نمونهای از هنر اژهای]]اِژِهای، هنر (Aegean art)<br/> هنر تمدنهایی که در عصر مفرغ<ref>Bronze Age | ||
</ref>، حدود ۲۸۰۰ـ۱۱۰۰پم، در منطقۀ دریای اژه تکوین یافت. اژه ناحیهای است در شرق دریای مدیترانه، که | </ref>، حدود ۲۸۰۰ـ۱۱۰۰پم، در منطقۀ دریای اژه تکوین یافت. اژه ناحیهای است در شرق دریای مدیترانه، که [[یونان]]، [[سیکلاد، جزایر|جزایر سیکلاد]]<ref>Cyclades Islands </ref>، و [[کرت، جزیره|جزیرۀ کرت]]<ref>Crete </ref> را دربر میگیرد. تمدنهای اژهای، بهرغم مبادلۀ فرهنگی، که از راه دادوستد میان آنان و تمدنهای همروزگار، [[مصر]] و بینالنهرین<ref>Mesopotamia </ref>، برقرار بود، شیوههای هنری کاملاً متمایز و ممتازی بهوجود آوردند. | ||
'''هنر سیکلادی'''. هنر | '''هنر سیکلادی'''. هنر سیکلادی<ref>Cycladic art</ref> در [[عصر مفرغ]] (ح ۲۵۰۰ـ۱۴۰۰پم) در جزایر سیکلاد شکل گرفت. از این تمدن، سفالینههای حکاکیشده و تندیسک<ref>statuette </ref>های مرمرین برجا مانده است. تندیسکها اغلب صنمک<ref>Goddess | ||
</ref>هایی از زنان برهنهاند، که الهۀ مادر را در هیئتی چکیدهنما<ref>stylized </ref> و نزدیک به انتزاع<ref>abstract </ref>، با صورت بیضیِ کشیده و بینی سهگوش، بهتجسم درآوردهاند. تمدن سیکلادی بر تمدن مینوسیِ<ref>Minoan</ref> همجوارش تقدّم زمانی داشت، و به موازات آن دوام آورد؛ تا اینکه هر دو تمدن در تمدن فراگیر میسنی (موکِنایی)<ref> Mycenaean </ref>، که در سرزمین اصلی یونان تکوین یافت، مستحیل شدند. | </ref>هایی از زنان برهنهاند، که الهۀ مادر را در هیئتی چکیدهنما<ref>stylized </ref> و نزدیک به انتزاع<ref>abstract </ref>، با صورت بیضیِ کشیده و بینی سهگوش، بهتجسم درآوردهاند. تمدن سیکلادی بر [[مینوسی، تمدن|تمدن مینوسیِ]]<ref>Minoan</ref> همجوارش تقدّم زمانی داشت، و به موازات آن دوام آورد؛ تا اینکه هر دو تمدن در تمدن فراگیر میسنی (موکِنایی)<ref> Mycenaean </ref>، که در سرزمین اصلی یونان تکوین یافت، مستحیل شدند. | ||
'''هنر مینوسی'''. هنر عصر مفرغ در جزیرۀ بزرگ کرت (ح ۲۳۰۰ـ۱۱۰۰پم)، که ارزش زیباشناختی والایی داشت و درعینحال گرایش هنری، و عشق به مواهب زندگیِ نهفته در سرشت قوم مینوسی را متجلّی میکرد. سفالینهها به نگارههای پرنشاط و خودانگیختۀ گیاهی و جانوری مزّین بود، و خمیدگیها با شکل و قوارۀ ظروف هماهنگی داشت. کاخهای فرمانروایان مینوسی، روزگاری به دیوارنگاره<ref>fresco </ref>هایی نشاطانگیز در توصیف صحنههای زندگی روزمره، گیاهان، پرندگان، ماهیان جهنده، و یونسماهیها (دلفینها) آراسته بود، که امروزه فقط قطعاتی از آنها برجا مانده است. حوزۀ فرهنگی مینوسی براثر آتشفشان کوه تِرا<ref>Thera</ref> (اکنون سانتورینی<ref> Santorini </ref>) منهدم شد، و پس از آن میسنیها (موکِناییها) زمام امور را در منطقۀ اژه بهدست گرفتند.'''هنر میسنی''' (موکِنایی) (ح ۱۵۸۰ـ۱۱۰۰پم). آثار هنری برجامانده از میسنیان، چه بهلحاظ سرشت و خصوصیات، و چه ازنظر مضامینِ تصویر شده، بازتاب اشتغالات جنگی آنان است. این قوم دژهای جنگی برافراشتند، همچون استحکامات اطراف شهر میسن (موکِنای)<ref>Mycenae </ref>، حدود ۱۳۳۰پم ـ سردرِ ورودی این دژ را «دروازۀ شیران<ref>Lion Gate</ref>» خواندهاند، زیرا پیکرههای غولآسای دو شیر بر تختهسنگی عظیم بر فراز آن کندهکاری شده است. کاخهای میسنایی با دیوارنگارههایی چکیدهنما تزیین میشدند. سفالینههای میسنیها، بیشتر قدحهای پایهدار بزرگی با نام مخلوطکن<ref> krater</ref>، برای آمیختن آب و شراب، بودند که با نقش صحنههای نبرد تزیین میشدند. اما ودیعۀ اصلی تمدن میسنی به عالم هنر، فلزکاریهایی، بیشتر از مفرغ<ref> bronze </ref> یا طلا، بود، که صورتک تدفینی پادشاه (ح ۱۵۰۰پم)، در موزۀ ملی آتن<ref>National Museum Athens</ref> از آن جمله است. در دورههای بعد، یونانیان از ابتکارهای هنری و دستاوردهای تصویریِ میسنیان و دیگر تمدنهای دریاپیمای باستانی بهرۀ بسیار بردند. | '''هنر مینوسی'''. هنر عصر مفرغ در جزیرۀ بزرگ کرت (ح ۲۳۰۰ـ۱۱۰۰پم)، که ارزش زیباشناختی والایی داشت و درعینحال گرایش هنری، و عشق به مواهب زندگیِ نهفته در سرشت قوم مینوسی را متجلّی میکرد. سفالینهها به نگارههای پرنشاط و خودانگیختۀ گیاهی و جانوری مزّین بود، و خمیدگیها با شکل و قوارۀ ظروف هماهنگی داشت. کاخهای فرمانروایان مینوسی، روزگاری به دیوارنگاره<ref>fresco </ref>هایی نشاطانگیز در توصیف صحنههای زندگی روزمره، گیاهان، پرندگان، ماهیان جهنده، و یونسماهیها (دلفینها) آراسته بود، که امروزه فقط قطعاتی از آنها برجا مانده است. حوزۀ فرهنگی مینوسی براثر آتشفشان کوه تِرا<ref>Thera</ref> (اکنون سانتورینی<ref> Santorini </ref>) منهدم شد، و پس از آن میسنیها (موکِناییها) زمام امور را در منطقۀ اژه بهدست گرفتند. | ||
'''هنر میسنی''' (موکِنایی) (ح ۱۵۸۰ـ۱۱۰۰پم). آثار هنری برجامانده از میسنیان، چه بهلحاظ سرشت و خصوصیات، و چه ازنظر مضامینِ تصویر شده، بازتاب اشتغالات جنگی آنان است. این قوم دژهای جنگی برافراشتند، همچون استحکامات اطراف شهر میسن (موکِنای)<ref>Mycenae </ref>، حدود ۱۳۳۰پم ـ سردرِ ورودی این دژ را «دروازۀ شیران<ref>Lion Gate</ref>» خواندهاند، زیرا پیکرههای غولآسای دو شیر بر تختهسنگی عظیم بر فراز آن کندهکاری شده است. کاخهای میسنایی با دیوارنگارههایی چکیدهنما تزیین میشدند. سفالینههای میسنیها، بیشتر قدحهای پایهدار بزرگی با نام مخلوطکن<ref> krater</ref>، برای آمیختن آب و شراب، بودند که با نقش صحنههای نبرد تزیین میشدند. اما ودیعۀ اصلی تمدن میسنی به عالم هنر، فلزکاریهایی، بیشتر از مفرغ<ref> bronze </ref> یا طلا، بود، که صورتک تدفینی پادشاه (ح ۱۵۰۰پم)، در موزۀ ملی آتن<ref>National Museum Athens</ref> از آن جمله است. در دورههای بعد، یونانیان از ابتکارهای هنری و دستاوردهای تصویریِ میسنیان و دیگر تمدنهای دریاپیمای باستانی بهرۀ بسیار بردند. | |||
| |
نسخهٔ کنونی تا ۷ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۰۵:۱۱

اِژِهای، هنر (Aegean art)
هنر تمدنهایی که در عصر مفرغ[۱]، حدود ۲۸۰۰ـ۱۱۰۰پم، در منطقۀ دریای اژه تکوین یافت. اژه ناحیهای است در شرق دریای مدیترانه، که یونان، جزایر سیکلاد[۲]، و جزیرۀ کرت[۳] را دربر میگیرد. تمدنهای اژهای، بهرغم مبادلۀ فرهنگی، که از راه دادوستد میان آنان و تمدنهای همروزگار، مصر و بینالنهرین[۴]، برقرار بود، شیوههای هنری کاملاً متمایز و ممتازی بهوجود آوردند.
هنر سیکلادی. هنر سیکلادی[۵] در عصر مفرغ (ح ۲۵۰۰ـ۱۴۰۰پم) در جزایر سیکلاد شکل گرفت. از این تمدن، سفالینههای حکاکیشده و تندیسک[۶]های مرمرین برجا مانده است. تندیسکها اغلب صنمک[۷]هایی از زنان برهنهاند، که الهۀ مادر را در هیئتی چکیدهنما[۸] و نزدیک به انتزاع[۹]، با صورت بیضیِ کشیده و بینی سهگوش، بهتجسم درآوردهاند. تمدن سیکلادی بر تمدن مینوسیِ[۱۰] همجوارش تقدّم زمانی داشت، و به موازات آن دوام آورد؛ تا اینکه هر دو تمدن در تمدن فراگیر میسنی (موکِنایی)[۱۱]، که در سرزمین اصلی یونان تکوین یافت، مستحیل شدند.
هنر مینوسی. هنر عصر مفرغ در جزیرۀ بزرگ کرت (ح ۲۳۰۰ـ۱۱۰۰پم)، که ارزش زیباشناختی والایی داشت و درعینحال گرایش هنری، و عشق به مواهب زندگیِ نهفته در سرشت قوم مینوسی را متجلّی میکرد. سفالینهها به نگارههای پرنشاط و خودانگیختۀ گیاهی و جانوری مزّین بود، و خمیدگیها با شکل و قوارۀ ظروف هماهنگی داشت. کاخهای فرمانروایان مینوسی، روزگاری به دیوارنگاره[۱۲]هایی نشاطانگیز در توصیف صحنههای زندگی روزمره، گیاهان، پرندگان، ماهیان جهنده، و یونسماهیها (دلفینها) آراسته بود، که امروزه فقط قطعاتی از آنها برجا مانده است. حوزۀ فرهنگی مینوسی براثر آتشفشان کوه تِرا[۱۳] (اکنون سانتورینی[۱۴]) منهدم شد، و پس از آن میسنیها (موکِناییها) زمام امور را در منطقۀ اژه بهدست گرفتند.
هنر میسنی (موکِنایی) (ح ۱۵۸۰ـ۱۱۰۰پم). آثار هنری برجامانده از میسنیان، چه بهلحاظ سرشت و خصوصیات، و چه ازنظر مضامینِ تصویر شده، بازتاب اشتغالات جنگی آنان است. این قوم دژهای جنگی برافراشتند، همچون استحکامات اطراف شهر میسن (موکِنای)[۱۵]، حدود ۱۳۳۰پم ـ سردرِ ورودی این دژ را «دروازۀ شیران[۱۶]» خواندهاند، زیرا پیکرههای غولآسای دو شیر بر تختهسنگی عظیم بر فراز آن کندهکاری شده است. کاخهای میسنایی با دیوارنگارههایی چکیدهنما تزیین میشدند. سفالینههای میسنیها، بیشتر قدحهای پایهدار بزرگی با نام مخلوطکن[۱۷]، برای آمیختن آب و شراب، بودند که با نقش صحنههای نبرد تزیین میشدند. اما ودیعۀ اصلی تمدن میسنی به عالم هنر، فلزکاریهایی، بیشتر از مفرغ[۱۸] یا طلا، بود، که صورتک تدفینی پادشاه (ح ۱۵۰۰پم)، در موزۀ ملی آتن[۱۹] از آن جمله است. در دورههای بعد، یونانیان از ابتکارهای هنری و دستاوردهای تصویریِ میسنیان و دیگر تمدنهای دریاپیمای باستانی بهرۀ بسیار بردند.