اسفزاری، ابوحاتم مظفر ( ـ۵۱۵ق): تفاوت میان نسخه‌ها
DaneshGostar (بحث | مشارکتها) (جایگزینی متن - '\\1' به '<!--1') |
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
|محل زندگی= | |محل زندگی= | ||
|تحصیلات و محل تحصیل= | |تحصیلات و محل تحصیل= | ||
| شغل و تخصص اصلی = | | شغل و تخصص اصلی =منجم | ||
|شغل و تخصص های دیگر= | |شغل و تخصص های دیگر=ریاضی‌دان، منجم و فیزیک‌دان | ||
|سبک = | |سبک = | ||
|مکتب = | |مکتب = | ||
|سمت = | |سمت = | ||
|جوایز و افتخارات = | |جوایز و افتخارات = | ||
|آثار = | |آثار = آثار علوی یا کائنات جوّ، اختصار اصول اقلیدس، مراکز‌الاثقال و صنعة‌القفان یا ارشاد ذوی‌العرفان الی صناعةالقفان، مقدمة فی‌المساحة، تلخیص کتاب‌الحیل بنوموسی و رساله‌ای در مورد هیدرولیک و مکانیک | ||
|خویشاوندان سرشناس = | |خویشاوندان سرشناس = | ||
|گروه مقاله =اخترشناسی | |گروه مقاله =اخترشناسی | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|پست تخصصی = | |پست تخصصی = | ||
|باشگاه = | |باشگاه = | ||
}}ریاضی‌دان، منجم و فیزیک‌دان ایرانی، زادۀ | }}ریاضی‌دان، منجم و فیزیک‌دان ایرانی، زادۀ [[اسفزار]]، [[هرات، شهر (افغانستان)|هرات]]. او ترازوی [[ارشمیدس (ح ۲۸۷ـ۲۱۲پ م)|ارشمیدس]] را که برای معین‌کردن مقدار ناخالصی در اجسام ساخته‌شده از [[طلا]] و [[نقره (فلزات)|نقره]] را که پیش از او [[منلایوس|منلائوس]]، [[سند بن علی، ابوالطیب (قرن ۳ق)|سند بن علی]]، [[رازی، محمد بن زکریا (ری ۲۵۱ـ۳۱۳ق)|محمد بن زکریای رازی]]، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله (خرمیثن ۳۷۰ـ همدان ۴۲۸)|ابن سینا]]، [[ابوریحان بیرونی (خوارزم ۳۶۲ـ غزنه ۴۴۰ق)|ابوریحان بیرونی]] و [[خیام، عمر بن ابراهیم (نیشابور ۴۳۹ـ۵۲۶ق)|عمرخیام]] به بررسی آن پرداخته بودند، به دقت مطالعه کرد و برای کاربری آسان‌تر آن دو کفه بدان افزود و میزان‌الحکمه‌اش نام نهاد. بنابر روایت خازنی، او پیش از کامل‌کردن میزان‌الحکمه درگذشت. عده‌ای، ازجمله [[بیهقی، ظهیرالدین علی بن زید (ح ۴۹۳ـ۵۶۵ق)|بیهقی]]، بر این باورند که پس از کامل‌شدن ''میزان‌الحکمه'' و تحویل آن به خزانه‌داری سلطان سنجر سلجوقی (حکومتش از ۵۱۱ـ۵۲۲ق)، خزانه‌دار از ترس برملاشدن خیانتش در دارایی‌های خزانه، دستگاه یادشده را از بین برد. اسفزاری درپی این حادثه به شدت اندوهگین شد و به سبب همین اندوه درگذشت. اسفزاری در رصد اعتدال بهاری و دیگر اندازه‌گیری‌هایی که برای تعیین دقیق طول سال خورشیدی لازم بود با گروه تدوین‌کنندۀ تقویم جلالی همکاری داشت. نتیجۀ این همکاری تدوین [[تقویم جلالی]] به دستور جلال‌الدوله [[ملکشاه سلجوقی]] و ساخت رصدخانه‌ای (ظاهراً در [[اصفهان، شهر|اصفهان]]) بود. ''آثار'' ''علوی یا کائنات جو''ّ، ''اختصار اصول اقلیدس''، ''مراکز‌الاثقال و صنعة‌القفان'' یا ''ارشاد ذوی‌العرفان الی صناعةالقفان'' دربردارندۀ چهار باب در مورد چگونگی کار قپان و نحوۀ اندازه‌گیری وزن، ''مقدمة فی‌المساحة''، ''تلخیص کتاب‌الحیل'' بنوموسی و رساله‌ای در مورد هیدرولیک و مکانیک، در زمرۀ آثار او قرار دارند. | ||
<br><!--11298000--> | <br><!--11298000--> | ||
[[رده:اخترشناسی]] | [[رده:اخترشناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۴۰
اَسْفِزاری، ابوحاتم مظفر ( ـ۵۱۵ق)
| ابوحاتم مظفر اسفزاری | |
|---|---|
| درگذشت | ۵۱۵ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | منجم |
| شغل و تخصص های دیگر | ریاضی‌دان، منجم و فیزیک‌دان |
| آثار | آثار علوی یا کائنات جوّ، اختصار اصول اقلیدس، مراکز‌الاثقال و صنعة‌القفان یا ارشاد ذوی‌العرفان الی صناعةالقفان، مقدمة فی‌المساحة، تلخیص کتاب‌الحیل بنوموسی و رساله‌ای در مورد هیدرولیک و مکانیک |
| گروه مقاله | اخترشناسی |
ریاضی‌دان، منجم و فیزیک‌دان ایرانی، زادۀ اسفزار، هرات. او ترازوی ارشمیدس را که برای معین‌کردن مقدار ناخالصی در اجسام ساخته‌شده از طلا و نقره را که پیش از او منلائوس، سند بن علی، محمد بن زکریای رازی، ابن سینا، ابوریحان بیرونی و عمرخیام به بررسی آن پرداخته بودند، به دقت مطالعه کرد و برای کاربری آسان‌تر آن دو کفه بدان افزود و میزان‌الحکمه‌اش نام نهاد. بنابر روایت خازنی، او پیش از کامل‌کردن میزان‌الحکمه درگذشت. عده‌ای، ازجمله بیهقی، بر این باورند که پس از کامل‌شدن میزان‌الحکمه و تحویل آن به خزانه‌داری سلطان سنجر سلجوقی (حکومتش از ۵۱۱ـ۵۲۲ق)، خزانه‌دار از ترس برملاشدن خیانتش در دارایی‌های خزانه، دستگاه یادشده را از بین برد. اسفزاری درپی این حادثه به شدت اندوهگین شد و به سبب همین اندوه درگذشت. اسفزاری در رصد اعتدال بهاری و دیگر اندازه‌گیری‌هایی که برای تعیین دقیق طول سال خورشیدی لازم بود با گروه تدوین‌کنندۀ تقویم جلالی همکاری داشت. نتیجۀ این همکاری تدوین تقویم جلالی به دستور جلال‌الدوله ملکشاه سلجوقی و ساخت رصدخانه‌ای (ظاهراً در اصفهان) بود. آثار علوی یا کائنات جوّ، اختصار اصول اقلیدس، مراکز‌الاثقال و صنعة‌القفان یا ارشاد ذوی‌العرفان الی صناعةالقفان دربردارندۀ چهار باب در مورد چگونگی کار قپان و نحوۀ اندازه‌گیری وزن، مقدمة فی‌المساحة، تلخیص کتاب‌الحیل بنوموسی و رساله‌ای در مورد هیدرولیک و مکانیک، در زمرۀ آثار او قرار دارند.