سعیده، خالده

سَعیده، خالِدِه (لاذقیه ۱۹۳۲)

منتقد ادبی سوری. در بانیاس، دمشق و دانشگاه بیروت درس خواند و از همین دانشگاه در ادبیات عرب فارغ‌التحصیل شد (۱۹۶۵). در ۱۹۷۴ با نوشتن پایان‌نامه‌ای دربارۀ نوآوری در ادبیات عربی، از دانشگاه سوربون دانشنامۀ دکتری گرفت. عضو فعال حزب ناسیونال سوسیالیست سوریه بود و سال‌های ۱۹۵۵ و ۱۹۵۶ را در زندان به‌سر برد. در همین سال با شوهرش، آدونیس به لبنان مهاجرت کرد و به‌زودی در مکتب نوگرایی شعر عربی، که نشریۀ شعر به سردبیری یوسف‌الخال کانون آن به‌شمار می‌رفت، به‌عنوان منتقدی برجسته شناخته شد. کاوش در ریشه‌ها (۱۹۶۰)، نخستین کتاب نقد مدرن در جهان عرب است که مؤلف در آن به‌خوبی از عهدۀ شناخت و بیان ظرایف متون شعری و تفاوت شیوه‌های کهن و نوین برآمده است. در دهۀ ۱۹۷۰ از پرچم‌داران نقد ضد ایدئولوژیک بود و کتاب پویایی نوآوری (۱۹۷۹) او راهی به جنبش نقد نوین در جهان عرب گشود. خواهان نقشی تازه برای زن‌ها بود و رده‌بندی آثار آنان را در زیر مقولۀ فمینیستی رد کرد. تحقیق خالده سعید، زن، ‌آزادی، نوآوری (۱۹۹۱)، کتابی در همین زمینه است. در ۱۹۵۹ مرکزی به‌منظور ریشه‌کنی بی‌سوادی زنان بنیاد گذاشت، و خود از آموزگاری ابتدایی تا دانشگاه تدریس می‌کرد. از ۱۹۷۵ به بعد، استاد ادبیات مدرن عربی در دانشگاه لبنان بود.