سالار، محمدحسن خان ( ـ مشهد ۱۲۶۶ق)
سالار، محمّدحسن خان ( ـ مشهد ۱۲۶۶ق)
از رجال و امرای معروف دورۀ قاجار. پسر اللهیارخان آصف‌الدوله و نوۀ فتحعلی‌‌شاه قاجار بود و در اواخر سلطنت محمدشاه قاجار، به دلیل کدورت با حاجی میرزا آقاسی صدراعظم، در خراسان قیام کرد و مدعی سلطنت شد (۱۲۶۲ق). او با کمک جعفرقلی‌‌خان شادلو و امرای ترکمن کلات را گرفت و قصد لشکرکشی به تهران داشت و از اطاعت حاکم بجنورد که منصوب دولت مرکزی بود، سر باز زد. اما حمزه میرزا حشمت‌الدوله وی را شکست داد و ناچار نزد ترکمانان گریخت. وی پس از مرگ محمد شاه (۱۲۶۴ق) خراسان را فتح و بار دیگر ادعای سلطنت کرد. در این هنگام، ناصرالدین شاه که تازه به تخت سلطنت نشسته بود به پیشنهاد میرزا تقی‌خان امیرکبیر، سلطان مراد میرزا حسام‌السلطنه را به مشهد فرستاد و پس از ۱۸ ماه محاصرۀ شهر، سالار و خانواده‌اش در حرم امام رضا متحصن شدند، اما سپاهیان او را از آن‌جا بیرون کشیدند و با دو پسر و برادرش اعدام و در خواجه ربیع دفن کردند (۱۲۶۶ق). تلاش‌های کلنل شیل، وزیر مختار انگلیس در تهران، در نجات سالار از مرگ، و مکاتبات وی در این‌باره با امیرکبیر و آصف‌الدوله نوعی تأیید مداخلۀ انگلیس در این قیام شمرده شده است.