آپولونیوس پرگایی
آپولونیوسِ پِرْگایی (ح ۲۶۲ـ ح ۱۹۰پ‌م)(Apollonius of Perga)
| آپولونیوس پرگایی Apollonius of Perga | |
|---|---|
| زادروز |
ح ۲۶۲پ‌م |
| درگذشت | ح ۱۹۰پ‌م |
| ملیت | یونانی |
| نام‌های دیگر | به عربی: ابلونیوس نجار |
| شغل و تخصص اصلی | ریاضی‌دان |
| شغل و تخصص های دیگر | اخترشناس |
| لقب | هندسه‌دان کبیر |
| آثار | مقاطع مخروطی |
| گروه مقاله | ریاضیات |
(به عربی: اُبُلونیوسِ نجار) ریاضی‌دان یونانی، ملقب به هندسه‌دان کبیر. در کتابش با نام مقاطع مخروطی[۱]، نشان داد صفحه‌ای که یک مخروط[۲] را قطع می‌کند، بسته به وضعیت تقاطع، دایره، بیضی[۳]، سهمی[۴] یا هذلولی[۵] پدید می‌آورد. او در نجوم[۶] نیز دستگاهی از دوایر با نام افلاک تدویر[۷] را به‌کار برد و از آن برای تبیین حرکت سیارات بهره گرفت. این نظام با اصلاحاتی که بعدها بطلمیوس[۸] در آن به عمل آورد، تا رنسانس[۹] به‌کار می‌رفت. نظر به این‌که بیشتر دستاوردهایش مبتنی‌بر مبانی اقلیدسی است، گمان می‌رود در مدرسه‌ای درس خوانده باشد که اقلیدس[۱۰] در اسکندریه[۱۱] تأسیس کرده بود. کتاب مقاطع مخروطی شامل هشت مقاله بود که از آن هفت مقاله به‌جا مانده است. چهار مقالۀ اول شامل مقدمه و شرح آثار پیشینیان است. در چهار مقالۀ بعدی، آپولونیوس دستاوردهای مهم خودش را در زمینۀ مقاطع مخروطی مطرح می‌کند. این دستاوردها هنوز هم مبنای قسمت اعظم هندسه‌ای است که در نجوم و علم پرتاب‌شناسی[۱۲] و هدایت موشک‌ها[۱۳] کاربرد دارد.