آب سرا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آب‌سَرا (lake dwelling)

آب‌سَرا

(یا: خانۀ شمع‌کوب[۱]) مسکن ماقبل تاریخیِ استوار بر شمع‌هایی که به ته دریاچه فرورفته‌اند یا به کنارۀ دریاچه یا رودخانه‌ای کوبیده شده‌اند. چنین دهکده‌هایی در سراسر اروپا، در افریقای غربی، امریکای جنوبی، بورنئو[۲]، و گینۀ نو[۳] یافت می‌شوند. اشیای به‌‌دست آمده از آب‌سراها معمولاً براثر وجود گِل‌ولای یا زغال‌سنگ نارس[۴]، یعنی توربی که اشیاء در آن‌ها دفن شده‌اند، به‌خوبی محفوظ مانده‌اند. اشیای چوبی، اشیای حصیری، منسوجات، میوه، و غلاتِ گَرده‌ای[۵] نیز از این خانه‌ها به‌دست آمده‌ است. نمونه‌هایی از این دست در انگلستان عبارت‌اند از دهکده‌ای دریاچه‌ای مربوط به قرن اول پ‌م و قرن اول م. این دهکده در نزدیکی گلاستنبری[۶]، سامرست[۷]، قرار دارد و حفاری آن نشان‌دهندۀ عناصر فرهنگ لا تِن[۸] بود که قدمت آن به نیمۀ دوم عصر_آهن ماقبل رومی[۹] می‌رسد. همچنین جزیره‌های مصنوعی[۱۰] ایرلند و بخش جنوب غربی اسکاتلند، که قدمتشان به دوران میان‌سنگی[۱۱] تا اوایل دوران مسیحیت برمی‌گردد، نیز از این خانه‌ها به شمارند. جایگاه‌هایی مربوط به دوران نوسنگی[۱۲] و اواخر عصر_مفرغ[۱۳] در کوه‌های آلپ[۱۴] و کوه‌های ژورا[۱۵] در اروپا کشف شده‌اند. آب‌سراهای دورۀ نوسنگی در بخش کوه‌های آلپ وسیعاً بررسی شده‌اند. در روبنهاوزن[۱۶] روی دریاچۀ پِفِفیکون[۱۷] در نزدیکی زوریخ، سوئیس، شواهدی دال بر ماهی‌گیری، شکار گوزن و گاو وحشی، اهلی‌کردن جانوران، و کشت گندم و کتان یافت شده‌اند. ابزارها و سلاح‌ها از سنگ و چوب و استخوان و ظرف‌ها از چوب و سفال ساخته می‌شدند. هیچ‌گونه نشانه‌ای از هنر طبیعت‌گرایانه[۱۸] (ناتورالیستی) یافت نشده است، اما نمادهایی، که احتمالاً ماهیّتی معنوی یا دینی دارند، در این خانه‌ها یافت می‌شود.

 


  1. pile dwelling
  2. Borneo
  3. New Guinea
  4. peat
  5. pollen grains
  6. Glastonbury
  7. Somerset
  8. La Tène
  9. Pre-Roman Iron Age
  10. crannogs
  11. Mesolithic
  12. Neolithic
  13. Bronze Age
  14. Alps
  15. Jura
  16. Robenhausen
  17. Pfäffikon
  18. naturalistic