استابات ماتر دولوروسا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اسْتاباتْ ماتِر دولوروسا (Stabat Mater Dolorosa)

ماتر دولوروسا، اثر روخيِر وان‌دِر وِيدِن

شعری لاتین[۱] که تاریخ پیدایش و سرایندۀ آن معلوم نیست، و اندوه مریم باکره[۲] پای صلیب[۳] را توصیف می‌کند. سرودن این شعر را به شخصیت‌های گوناگونی نسبت داده‌اند، ازجمله سن برنار اهل کلِروو[۴]، پاپ اینوکنتیوس سوم[۵]، و یاکوپونه دا تودی[۶]. در قرن ۱۴م این شعر به‌تدریج کاربرد نیایشی یافت و از ۱۷۲۷ به‌‌مثابۀ یکی از قسمت‌های دو ضیافت هفت اندوه حضرت مریم عذرا[۷] در تقویم کلیسای رُم[۸] گنجانده شد. این شعر در عبادت‌های جلوی شمایل مجالسِ تصلیب (تصاویر چهارده‌گانۀ تصلیب عیسی مسیح)[۹] نیز خوانده می‌شود. محبوبیت فراوان آن از تعداد آهنگ‌هایی که برایش ساخته‌اند پیداست. ژوسکن دِ پره[۱۰] در قرن ۱۵م و جووانّی دا پالسترینا[۱۱] در قرن ۱۶، تنظیم‌های پلی‌فونیک کلاسیکی روی آن انجام دادند. بعد از آن نیز آهنگ‌سازانی همچون جووانی پرگولزی[۱۲]، یوزف هایدن[۱۳]، جوآکّینو روسّینی[۱۴]، آنتونین دوورژاک[۱۵] و جوزپّه وردی[۱۶] آهنگ‌های برجسته‌ای بر این شعر ساختند.

 


  1. Latin
  2. Virgin Mary
  3. Cross
  4. Saint Bernard of Clairvaux
  5. Pope Innocent III
  6. Jacopone da Todi
  7. Virgin Mary
  8. Roman Missal
  9. Stations of the Cross
  10. Josquin des Préz
  11. Giovanni da Palestrina
  12. Giovanni Pergolesi
  13. Joseph Haydn
  14. Gioacchino Rossini
  15. Antonin Dvorák
  16. Giuseppe Verdi