اسودبرگ، تیودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:


{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =تیودور اسودبرگ  
|عنوان =تئودور اسودبرگ  
|نام =Theodor Svedberg
|نام =Theodor Svedberg
|نام دیگر=
|نام دیگر=
خط ۹: خط ۹:
|نام مستعار=
|نام مستعار=
|لقب=
|لقب=
|زادروز=۱۸۸۴م
|زادروز=حوالی گِوْله ۱۸۸۴م
|تاریخ مرگ=۱۹۷۱م
|تاریخ مرگ=۱۹۷۱م
|دوره زندگی=
|دوره زندگی=
|ملیت=سویدی
|ملیت=سوئدی
|محل زندگی=
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=
|تحصیلات و محل تحصیل=اوپسالا
| شغل و تخصص اصلی =شیمی دان
| شغل و تخصص اصلی =شیمی دان
|شغل و تخصص های دیگر=
|شغل و تخصص های دیگر=
|سبک =
|سبک =
|مکتب =
|مکتب =
|سمت =
|سمت =استاد (از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹) و رئیس (از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷) انستیتوی شیمی هسته‌ای در اوپسالا
|جوایز و افتخارات =جایزه نوبل شیمی (۱۹۲۶)
|جوایز و افتخارات =جایزه نوبل شیمی (۱۹۲۶)
|آثار =
|آثار =
خط ۲۹: خط ۲۹:
|پست تخصصی =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
|باشگاه =
}}شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ<ref>ultracentrifuge</ref>&nbsp;را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از پروتئین<ref>protein</ref>&nbsp;تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره<ref>long-chain polymers</ref>&nbsp;گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶ به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده<ref>dispersed systems</ref>&nbsp;به او اعطا شد. در حوالی گِوْله<ref>Gävle</ref>&nbsp;زاده شد و در اوپسالا<ref>Uppsula</ref>&nbsp;درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای<ref>Institute of Nuclear Chemistry</ref>&nbsp;در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های<ref>organosols</ref>&nbsp;جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ<ref>ultramicroscope</ref>&nbsp;ذرات را در این سول<ref>sol</ref>ها مطالعه و نظریۀ آلبرت اینشتین را دربارۀ حرکت براونی<ref>Brownian movement</ref>&nbsp;تأیید کرد. او کشف کرد که توریوم ـ X‌‌‌<ref>thorium-X</ref>، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸<ref>lead-208</ref>&nbsp;شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های باریوم<ref>barium salts</ref>، ونه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، فریدریک سُدی<ref>Frederick Soddy</ref>، امکان حضور ایزوتوپ‌ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی<ref>photographic emulsions</ref>&nbsp;نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی<ref>synthetic polymers</ref>&nbsp;میکروسکوپ الکترونی<ref>electron microscopy</ref>&nbsp;را برای مطالعۀ سلولز<ref>cellulose</ref>۹ مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش اشعۀ ایکس<ref>X-ray diffraction techniques</ref>&nbsp;را برای بررسی فیبرهای سلولزی<ref>cellulose fibres</ref>، و پراش الکترونی<ref>electron diffraction</ref>&nbsp;را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی<ref>colloidal micelles</ref>&nbsp;و بلورک‌ها<ref>crystallites</ref>&nbsp;به‌کار برد.
}}شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ<ref>ultracentrifuge</ref> را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از [[پروتیین|پروتئین]]<ref>protein</ref> تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره<ref>long-chain polymers</ref> گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶ به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده<ref>dispersed systems</ref> به او اعطا شد. در حوالی گِوْله<ref>Gävle</ref> زاده شد و در [[اوپسالا، شهر|اوپسالا]]<ref>Uppsula</ref> درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای<ref>Institute of Nuclear Chemistry</ref> در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های<ref>organosols</ref> جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ<ref>ultramicroscope</ref> ذرات را در این سول<ref>sol</ref>ها مطالعه و نظریۀ [[اینشتین، آلبرت (۱۸۷۹ـ۱۹۵۵)|آلبرت اینشتین]] را دربارۀ حرکت براونی<ref>Brownian movement</ref> تأیید کرد. او کشف کرد که [[توریوم]] ـ X‌‌‌<ref>thorium-X</ref>، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸<ref>lead-208</ref> شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های [[باریوم]]<ref>barium salts</ref>، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، [[سدی، فردریک (۱۸۷۷ـ۱۹۵۶)|فریدریک سُدی]]<ref>Frederick Soddy</ref>، امکان حضور [[ایزوتوپ|ایزوتوپ‌]]<nowiki/>ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی<ref>photographic emulsions</ref> نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی<ref>synthetic polymers</ref> [[میکروسکوپ الکترونی]]<ref>electron microscopy</ref> را برای مطالعۀ [[سلولز]]<ref>cellulose</ref> مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش [[اشعه ایکس|اشعۀ ایکس]]<ref>X-ray diffraction techniques</ref> را برای بررسی فیبرهای سلولزی<ref>cellulose fibres</ref>، و پراش الکترونی<ref>electron diffraction</ref> را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی<ref>colloidal micelles</ref> و بلورک‌ها<ref>crystallites</ref> به‌کار برد.


&nbsp;
<br />


----
----


[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]]
[[Category:شیمی و بیوشیمی]]  
[[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]]
<references />

نسخهٔ ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۰

اِسْوِدْبِرگ، تِئودور (۱۸۸۴ـ۱۹۷۱)(Svedberg, Theodor)

تئودور اسودبرگ
Theodor Svedberg
زادروز حوالی گِوْله ۱۸۸۴م
درگذشت ۱۹۷۱م
ملیت سوئدی
تحصیلات و محل تحصیل اوپسالا
شغل و تخصص اصلی شیمی دان
گروه مقاله شیمی و بیوشیمی
جوایز و افتخارات جایزه نوبل شیمی (۱۹۲۶)

شیمی‌دان سوئدی. در ۱۹۲۳، برای نخستین‌بار اولتراسانتریفوژ[۱] را ساخت که ماشینی برای جداسازی سریع ذرات براساس جرم آن‌هاست. با این وسیله می‌توان حضور آلودگی‌ها را در نمونه‌ای از پروتئین[۲] تازه ظاهر ساخت و پلیمر‌های بلندزنجیره[۳] گوناگون را از هم جدا کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۶ به‌سبب بررسی سیستم‌های پاشیده[۴] به او اعطا شد. در حوالی گِوْله[۵] زاده شد و در اوپسالا[۶] درس خواند. از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۹، در مقام استاد و از ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۷، در مقام رئیس انستیتوی شیمی هسته‌ای[۷] در اوپسالا فعالیت می‌کرد. تعدادی از ارگانوسول‌های[۸] جدید را از حدود ۳۰ فلز تهیه کرد. او با استفاده از یک اولترامیکروسکوپ[۹] ذرات را در این سول[۱۰]ها مطالعه و نظریۀ آلبرت اینشتین را دربارۀ حرکت براونی[۱۱] تأیید کرد. او کشف کرد که توریوم ـ X‌‌‌[۱۲]، که اکنون با نام سربِ ۲۰۸[۱۳] شناخته می‌شود، با سرب و نمک‌های باریوم[۱۴]، و نه با ترکیبات دیگر، متبلور می‌شود. به این ترتیب، او پیش از شیمی‌دان انگلیسی، فریدریک سُدی[۱۵]، امکان حضور ایزوتوپ‌ها را مطرح کرد. در ۱۹۲۳، دریافت که شیمی در زمینۀ تشکیل تصاویر پنهان در امولسیون‌های عکاسی[۱۶] نیز نقش دارد. او با تحقیق در زمینۀ پلیمر‌های سنتزی[۱۷] میکروسکوپ الکترونی[۱۸] را برای مطالعۀ سلولز[۱۹] مصنوعی و طبیعی، تکنیک‌های پراش اشعۀ ایکس[۲۰] را برای بررسی فیبرهای سلولزی[۲۱]، و پراش الکترونی[۲۲] را برای آنالیز میسل‌های کلوئیدی[۲۳] و بلورک‌ها[۲۴] به‌کار برد.



  1. ultracentrifuge
  2. protein
  3. long-chain polymers
  4. dispersed systems
  5. Gävle
  6. Uppsula
  7. Institute of Nuclear Chemistry
  8. organosols
  9. ultramicroscope
  10. sol
  11. Brownian movement
  12. thorium-X
  13. lead-208
  14. barium salts
  15. Frederick Soddy
  16. photographic emulsions
  17. synthetic polymers
  18. electron microscopy
  19. cellulose
  20. X-ray diffraction techniques
  21. cellulose fibres
  22. electron diffraction
  23. colloidal micelles
  24. crystallites