اصول ریاضی فلسفه طبیعی
اصول ریاضی فلسفۀ طبیعی (Principia Mathematica)
(پرینکیپیا مَتِه‌مَتیکا) کتابی در تطبیق محاسبۀ ریاضی در پژوهش نمودهای طبیعی، نوشتۀ آیزاک نیوتون، منتشرشده در ۱۶۸۷ در لندن. این اثر مشتمل بر سه کتاب است. نیوتون در مقدمه دسته‌ای از تعریف‌ها و علوم متعارف دربارۀ ماده و حرکت را ارائه کرده، و در کتاب اول از حرکت مستقیم‌الخط و منحنی‌الخط اجسام کروی و غیرکروی و نیز از حرکت در امتداد قطع مخروطیِ برون‌مرکز و هم‌مرکز سخن به میان آورده است. او در این کتاب به این نتیجۀ نبوغ‌آمیز می‌رسد که مسیر جسم متحرک جذب‌شدۀ به طرف یک مرکز ثابت با نیرویی که متناسب با عکس مجذور فاصله است، یک قطع مخروطی (دایره، بیضی، سهمی، هذلولی) است. کتاب دوم دربارۀ حرکت در محیط دارای مقاومت است و از هیدروستاتیک و هیدرودینامیک و کاربردهای آن‌ها در نظریۀ کشندها (جزر و مدها) و در صوت‌شناسی بحث شده است. نیوتون در کتاب سوم با عنوان «منظومۀ جهان»، از چهار قاعدۀ فلسفی سخن گفته است که اساس همۀ پژوهش‌‌ها در حوزۀ علوم فیزیکی به‌شمار می‌رود. او نظریۀ جاذبۀ عمومی را، به موجب قوانین کلی حرکت، بر روی پایه‌های ریاضی بنا نهاده و به کمک مفهوم جرم و اصل کلی گرانش عمومی (این که همۀ اجسام متناسب با جرم و به نسبت عکس مجذور فاصله یکدیگر را جذب می‌کنند)، اصول حرکات سیاره‌ها را بر گِرد خورشید بیان کرده است.