آسویلا، ماریانو (۱۸۷۳ـ۱۹۵۲)
آسوئِلا، ماریانو (۱۸۷۳ـ۱۹۵۲)(Azuela, Mariano)
رمان‌نویس مکزیکی. با نوشتن درباره‌ی انقلاب، دورۀ رمان‌های اجتماعی واقع‌گرایانۀ راجع به انقلاب مکزیک را آغاز کرد. او پزشکی بود که مدت کوتاهی در ۱۹۱۵ در خلال انقلاب مکزیک در مقام جراح به پانچو ویلا[۱] پیوست و پس از شکست انقلاب در مکزیکوسیتی مستقر شد. همۀ آثار آسوئلا دربارۀ انقلاب مکزیک و تأثیر آن در طبقات جامعه و آرمان عدالت‌خواهانۀ آن است. رمان شوربختان[۲] (۱۹۱۵) او یکی از برجسته‌ترین رمان‌های مکزیکی شناخته شده است. این اثر درباره‌ی تاجری معمولی است که پس از یک سوءتفاهم دچار برخوردی جدی با حکومت می‌شود. بعد از این‌که ماموران به خانه‌اش هجوم می‌برند و سگش را می‌کشند، او تصمیم به فرار می‌گیرد و در ناحیه‌ای کوهستانی عده‌ای از مخالفان حکومت را گردهم می‌آورد تا در کنار یکدیگر برای پیروزی انقلاب تلاش کنند. رئیس‌ها (۱۹۱۷) و مگس‌ها (۱۹۱۸) از دیگر آثار اوست.