ایدن، آنتونی (۱۸۹۷ـ۱۹۷۷)
ایدِن، آنتونی (۱۸۹۷ـ۱۹۷۷)(Eden, Anthony)
ارل اول آون[۱]. سیاستمدار محافظه‌کار انگلیسی، وزیر امور خارجه (۱۹۳۵ـ ۱۹۳۸، ۱۹۴۰ـ۱۹۴۵ و ۱۹۵۱ـ۱۹۵۵)؛ نخست‌وزیر (۱۹۵۵ـ۱۹۵۷). ایدن در ۱۹۵۷ به‌دنبال شکست مداخله نظامی انگلستان و فرانسه در بحران سوئز[۲] از مقام خود کناره‌گیری کرد. ایدن در اعتراض به تصمیم چمبرلین[۳]، نخست‌وزیر انگلستان، در فوریۀ ۱۹۳۸ مبنی بر رد طرح پیش‌نهادی روزولت، رئیس‌جمهور وقت امریکا، و آغاز گفت‌وگو با موسولینی[۴]، دیکتاتور فاشیست ایتالیا، از مقام خود کناره‌گیری کرد. ایدن بار دیگر در دولت ائتلافی زمان جنگ در دسامبر ۱۹۴۰ و در کابینۀ دولت محافظه‌کار در ۱۹۵۱ عهده‌دار وزارت خارجه بود. کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ (اوت ۱۹۵۳) در زمان وزارت او انجام شد. در ۱۹۵۴ مذاکراتی را با مقامات شوروی دربارۀ صلح موقت در ویتنام به فرجام رساند و در ۱۹۵۵ جانشین چرچیل[۵]، نخست‌وزیر انگلستان، شد. زمانی‌که دولت مصر با ملّی‌کردن آبراه سوئز در ۱۹۵۶ بحران سوئز را پدید آورد، آنتونی ایدن دستور حملۀ نظامی را صادر کرد و نیروی مشترک انگلستان و فرانسه به مصر اعزام شد. نیروی اعزامی درپی فشارهای امریکا و شوروی به ناچار عقب‌نشینی کرد. این لشکرکشی نافرجام و بیماری ایدن در ژانویۀ ۱۹۵۷ به کناره‌گیری او انجامید؛ همواره بر موجه‌بودن تصمیم خود پافشاری می‌کرد. خاطرات ایدن با سه نام دایرۀ کامل[۶] (۱۹۶۰)، رویارویی با دیکتاتورها[۷] (۱۹۶۲)، و بازخواست[۸] (۱۹۶۵) منتشر شده است.