خطیب بغدادی، احمد بن علی (بغداد ۳۹۲ـ۴۶۳ق)

خطیب بغدادی، احمد بن علی (بغداد ۳۹۲ـ۴۶۳ق)
محدّث، فقیه، ادیب و مورخ عراقی. در بغداد قرآن و حدیث آموخت و سپس به‌قصد گردآوری حدیث سفرهای بسیار، ازجمله به شهرهای ایران، کرد. آن‌گاه در مقام مدرس و واعظ شهرتی به‌هم رسانید. از مذهب حنبلی گسست، مذهب شافعی و طریق اشعری در‌پیش گرفت و چون مغضوب حنبلی‌های بغداد شد، ناچار به دمشق گریخت و هشت سال در مسجد اموی دمشق و دیگر شهرهای سوریه تدریس کرد. شیعیان دمشق نیز با او به خصومت برخاستند و خطیب به صور رفت و مدتی بعد به بغداد بازگشت. از مهم‌ترین آثارش: تاریخ بغداد که معروف‌ترین اثر اوست؛ تقیید‌العلم؛ الرحلة فی طلب الحدیث؛ الکفایة فی معرفت اصول الروایة؛ البُخلاء؛ الفقیه و المتفقه؛ الجامع لاخلاق‌الراوی و السامع؛ المتفق و المتفرق.