همدان، استان
| همدان، استان | |
|---|---|
| کشور | ایران |
| جمعیت | ۱,۷۰۳,۲۶۷ نفر(۱۳۸۵ش) |
| موقعیت | مرکز غربی ایران - جنوب استان قزوین، غرب استان مرکزی، شمال استان لرستان، و شرق استان‌های کرمانشاه و کردستان |
| مرکز | همدان |
| تعداد شهرستان‌ها | ۸ |
| تعداد بخش ها | ۲۲ |
| شهرهای مهم | اسدآباد، بهار، تویسرکان، رزن، کبودرآهنگ، ملایر، و نهاوند |
| کوه‌های استان | الوند (۳,۵۸۰ متر)، الموقولاغ، بوقاتی، گرین، قشلاق، و قلنجه |
| رودهای استان | آب تویسرکان، رود آبشینه، قلقل‌رود، گاماسیاب، و قره‌چای |
| اقلیم | معتدل - در ارتفاعات، معتدلِ مایل به سرد |
| تولیدات و صنایع مهم | فرآورده‌های کشاورزی: غلّات، سبزیجات، علوفه، چغندرقند، پنبه، توتون و تنباکو، و دانه‌های روغنی - فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی: توریسم، نساجی، سفالگری، تولید سیمان، فرش و موکت، قند، خشکبار، عسل، کنسرو و کمپوت، لبنیات، گوشت، مواد خوراکی، مصالح ساختمانی و تولید برق |
هَمَدان، استان
واقع در مرکز غربی ایران. از شمال به استان قزوین، از شرق به استان مرکزی، از جنوب به استان لرستان، و از غرب به استان‌های کرمانشاه و کردستان محدود است. دشت‌های رزن و همدان حدود یک‌سوم این استان و کوه‌های بلندی که جزئی از گرانکوه زاگرس به‌شمار می‌روند، دوسوم دیگر آن را فراگرفته‌اند. رشته‌کوه‌های خرقان در شمال و کوهستان الوند با ارتفاع ۳,۵۸۰ متر (بلندترین کوه این استان) در مرکز این سرزمین قرار دارند و کوه‌های الموقولاغ، بوقاتی، گرین، قشلاق، و قلنجه از دیگر ارتفاعات مهم آن محسوب می‌شوند. گردنۀ آوج در شمال، استان مزبور را با استان قزوین و گردنۀ بیدسرخ در غرب، آن را به استان کرمانشاه متصل می‌کند. اقلیم استان همدان معتدل و در ارتفاعات، معتدلِ مایل به سرد و از نظر بارندگی جزو نواحی نیمه‌خشک ایران است. کوهستان الوند، که اغلب فصل‌های سال پوشیده از برف است، سرچشمۀ رودخانه‌های این استان است و مهم‌ترین رودهای آن عبارت‌اند از آب تویسرکان، رود آبشینه، قلقل‌رود، گاماسیاب، و قره‌چای. استان همدان ازجمله استان‌های کشاورزی و صنعتی ایران است. غلّات، سبزیجات، علوفه، چغندرقند، پنبه، توتون و تنباکو، و دانه‌های روغنی از محصولات کشاورزی آن است؛ برخی از فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی آن عبارت‌اند از توریسم، نساجی، سفالگری، تولید سیمان، فرش و موکت، قند، خشکبار، عسل، کنسرو و کمپوت، لبنیات، گوشت، مواد خوراکی، مصالح ساختمانی و تولید برق. استان همدان با ۱,۷۰۳,۲۶۷ نفر جمعیت (۱۳۸۵) از هشت شهرستان و ۲۲ بخش با مرکزیت اداری شهر همدان تشکیل شده است و شهرهای مهم آن عبارت‌اند از اسدآباد، بهار، تویسرکان، رزن، کبودرآهنگ، ملایر، و نهاوند. در تقسیمات کشوری ۱۳۱۶ همدان همراه با کرمانشاه و کردستان در استان پنجم قرار داشت. در تقسیمات ۱۳۴۰ این استان از کرمانشاه و کردستان جدا و به فرمانداری کل همدان تبدیل شد و فرمانداری مزبور نیز در ۱۳۵۵ به استان همدان تغییر نام داد.