حقوق بشر، اعلامیه جهانی
حقوق بشر، اعلامیۀ جهانی (Universal Declaration of Human Rights)
منشور حقوق مدنی و سیاسیِ تدوینشده در ۱۹۴۸ در سازمان ملل، مشتملبر حق حیات، آزادی، آموزش، مساوات در برابر قانون؛ و حق آزادی جابهجایی، مذهب، گردهمایی، تبادل اطلاعات و داشتن تابعیت. بهموجب پیماننامۀ اروپایی حقوق بشر[۱]، که در ۱۹۵۰ به امضا رسید، شورای اروپا برای رسیدگی به شکایات دولتها و اشخاص کمیسیون اروپایی حقوق بشر[۲] را تشکیل داد. دادگاه اروپایی حقوق بشر[۳] (تأسیس در ۱۹۵۹)، که تعدادی از کشورها ازجمله انگلستان صلاحیت اجباری آن را بهرسمیت شناختهاند، نتیجۀ تحقیقات این کمیسیون را بررسی میکند. روز ۱۰ دسامبر را در گرامیداشت تصویب اعلامیۀ جهانی حقوق بشر در مجمع عمومی سازمان ملل روز حقوق بشر[۴] خواندهاند. این اعلامیه بهلحاظ حقوقی الزامآور نیست، و سازمانهایی چون عفو بینالملل[۵] موارد فراوانی از نقض آن را گزارش میکنند. حقوق بشر ازجمله موضوعات مطرح در کنفرانس هِلسینکی[۶] نیز بود. در ۱۹۸۸، دادگاه اروپایی حقوق بشر روش دولت انگلستان مبنیبر توقیف هفتروزۀ مظنونان به اقدامات تروریستی را بدون هرگونه کنترل قضایی غیرقانونی دانست و محکوم کرد. همچنین در ۱۹۹۵، قتل سه تن از مظنونان بهعضویت در ارتش جمهوریخواه ایرلند[۷] را، که هنگ خدمات ویژۀ هوایی بریتانیا[۸] در ۱۹۸۸ آنان را در جبلالطارق بهقتل رسانده بود، محکوم کرد.