اورفیوس

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اورفئوس (Orpheus)

اورفئوس

(یا: اورفه) شاعر و موسیقی‌دان ‌اساطیری تراکیه[۱]، فرزند آپولون[۲] و کالیوپ[۳]، از الهگان شعر (موز[۴]ها). برای بازگرداندن همسرش، ائورودیکه[۵]، که بر اثر مارگزیدگی مرده بود، به هادِس[۶]، جهان مردگان، سفر کرد. نوای چنگش چنان سحرآمیز بود که پلوتو[۷]، فرمانروای هادس، اجازۀ بازگشت آن دو را صادر کرد، مشروط به آن که اورفئوس پیشاپیش برود و به پشت سر نگاه نکند؛ او در آخرین لحظه برگشت و ائورودیکه برای همیشه در آن‌جا ماندگار شد. اورفئوس غرق در اندوه به مایناد[۸]ها، زنان فدایی دیونوسوس، توهین کرد و آنان او را پاره‌پاره کردند. سر و چنگش را به رود هبروس[۹] انداختند که با جریان آب به دریا و سرانجام به جزیرۀ لِسبوس[۱۰] رسید. موزها، الهگان شعر بقایای پیکر او را گردآوردند و در دامنۀ کوه المپ[۱۱] دفن کردند. زئوس چنگ او را در آسمان به صورت فلکی شَلیاق[۱۲] تبدیل کرد.

الهیات اورفئوسی. آیین‌های اسرارآمیز اورفئوسی[۱۳]، که ظاهراً از اشعار اورفئوس سرچشمه گرفته‌اند، به مرگ و اجرای مراسم خفیه برای ورود به الوسیوم[۱۴]، یا جزایر آمرزیدگان[۱۵] پس از مرگ مربوط می‌شوند. بسیاری از اشعار منسوب به اورفئوس در یونان باستان رواج داشتند؛ اشعار موجود، که نام او را بر خود دارند، جعلی‌اند، اما در میان آن‌ها بعضی از قطعه‌های متعلّق به سرودهای اورفئوسی دوره‌های بعد دیده می‌شود.

 


  1. Thrace
  2. Apollo
  3. Calliope
  4. Muse
  5. Eurydice
  6. Hades
  7. Pluto
  8. Maenad
  9. Hebrus
  10. Lesbos
  11. Olympus
  12. Lyra
  13. Orphism
  14. Elysium
  15. Islands of the Blessed