فرنل، اوگوستین (۱۷۸۸ـ۱۸۲۷)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از اوگوستین فرنل)

فِرِنِل، اوگوستین (۱۷۸۸ـ۱۸۲۷)(Fresnel, Augustin Jean)

فیزیک‌دان فرانسوی. نظریۀ نور قطبیده[۱] را بازسازی کرد. در ۱۸۲۱، دریافت که امواج نور مانند امواج صوت به‌صورت طولی در ارتعاش نیستند و در راستای انتشارشان ارتعاش نمی‌کنند، بلکه امواجی عرضی‌اند که جهت ارتعاششان بر جهت انتشارشان عمود است. لازم بود فرنل پیش از تعیین نوع موج نظریۀ موجی نور را تأیید کند. او با معادلات ریاضی نشان داد که اگر نور ماهیت موجی داشته باشد، پهنای نوارهای روشن و تاریکی که براثر پراش[۲] پدید می‌آیند، ممکن است به‌ طول موج نور پراشیده بستگی پیدا کند. او در این شرایط و برای توضیح شکست دوگانه به‌ نظریۀ امواج عرضی[۳] دست‌یافت. فرنل در بروگلی[۴]، واقع در نورماندی[۵]، زاده شد و پس از تحصیل در پاریس، در مقام مهندس راه و ساختمان به استخدام دولت درآمد. در ۱۸۱۵، هنگامی‌که ناپلئون از البا[۶] به فرانسه بازگشت، فرنل برای اعتراض از سِمَتش استعفا کرد. در آن هنگام، او را در خانه‌اش زندانی کردند و او هم در این فرصت نظراتش را دربارۀ ماهیت موجی نور گسترش‌ داد و نظریۀ ریاضی جامعی در این خصوص عرضه کرد. دورۀ بازگشت ناپلئون به قدرت چندان نپایید و مقام قبلی فرنل در خدمت دولت اعاده شد. فرنل نظرات جدیدش را دربارۀ نور در عدسی‌های فانوس دریایی به‌کار گرفت. او طرحی کاملاً جدید با حلقه‌های هم‌مرکز ساخت که سطح مقطعی مثلثی داشتند. در این طرح، با تغییر انحنای کلی عدسی‌ها باریکه‌های موازی درخشانی تولید می‌شد که نیازی به بازتابنده‌ نداشتند.

 


  1. polarized light
  2. diffraction
  3. theory of transverse waves
  4. Broglie
  5. Normandy
  6. Elba