ایودوکسوس کیندوسی
اِئودوکْسوسِ کینِدوسی (ح ۴۵۸ـ ح ۳۵۳پم)(Eudoxus of Cnidus)
ریاضیدان و اخترشناس یونانی. برای نخستینبار منظومه را برای توجیه حرکت اجسام آسمانی[۱] ابداع کرد و باور داشت که این اجسام روی مجموعه فلکهایی[۲] بر گرد زمین میگردند. شیوههایی را برای محاسبۀ مساحت دایره، و بهدستآوردن حجم هرم و مخروط به او نسبت دادهاند. احتمالاً کرههای فلکی را ابزاری ریاضی برای آسانکردن محاسبه تلقی میکرد و نقشی فیزیکی برای آنها قائل نبود، اما اعتقاد به کرۀ فلکی به ارسطو رسید و تا قرن ۱۶ و روزگار تیکو براهه[۳] در تفکرات اخترشناسی باقی ماند. ائودوکسوس در کیندوس[۴]، در جنوب غربی آسیای صغیر، زاده شد. در کودکی در جلسات درس و موعظۀ افلاطونِ فیلسوف شرکت میکرد و فیلسوف نیز بود. نخستین موفقیت ائودوکسوس در ریاضیات، رفع بسیاری از محدودیتهای وضعشده از سوی فیثاغورس[۵] در نظریۀ تناسب[۶] بود. همچنین، آزمونی برای بررسی برابری دو نسبت وضع کرد. او از فرضیۀ فلکهای هممرکز برای توصیف نقاط ثابت و حرکتهای رجوعی سیارهها استفاده میکرد و نخستینبار، طول سال را برابر ۳۶۵.۲۵ روز تثبیت، و ساعت آفتابی[۷] را اختراع کرد. الگوی حرکت سیارهای، در کتابش با عنوان دربارۀ سرعتها[۸]، آمده است. بهعلاوه، رصدهای اخترشناسیاش را در دو اثر دیگرش، آینه[۹] و تجلیات[۱۰]، گنجانده است. او در مجموعهای از کتابهای جغرافیایی، با عنوان کلّی گشتی در زمین[۱۱]، وضعیت سیاسی، تاریخی، و سنتهای فرهنگی کشورهای شرق مدیترانه را شرح داد.