سارتون، جورج (۱۸۸۴ـ۱۹۵۶)
سارْتون، جورْج (۱۸۸۴ـ۱۹۵۶)(Sarton, George)
| جورْج سارْتون George Sarton | |
|---|---|
| زادروز |
بلژیک 1884م |
| درگذشت | 1956م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دانشجوی شیمی، مکانیک سماوی، و ریاضی دانشگاه گِنت، دکترای ریاضی |
| شغل و تخصص اصلی | پژوهشگر و نویسنده |
| آثار | شش بال (ترجمۀ احمد آرام) و سرگذشت علم (ترجمۀ احمد بیرشک) |
| گروه مقاله | تاریخ جهان، رسانه‌ها و ارتباطات |
پژوهشگر و نویسندۀ امریکایی، زادۀ بلژیک. پژوهش‌ها و آثار فراوان او در زمینۀ تاریخ علم منجر به ایجاد رشتۀ تحصیلی مستقلی در این موضوع شد. سارتون دانشجوی شیمی، مکانیک سماوی، و ریاضی دانشگاه گِنت[۱] بود و مدرک دکترای ریاضی خود را در ۱۹۱۱ اخذ کرد. درآغاز جنگ جهانی اوّل، به انگلستان مهاجرت کرد. در ۱۹۱۵، وارد ایالات متحده شد و فصل‌نامۀ مطالعات بین‌المللی ایزیس[۲] را، که در ۱۹۱۲ تأسیس کرده بود، با خود به آن‌جا منتقل کرد. این نخستین مجلۀ علمی برای هماهنگی نتایج پژوهش‌های تاریخی در همۀ علوم بود. چندی بعد (۱۹۳۶)، نشریه دیگری با نام اُزیریس[۳] را مختص مقاله‌های مفصل‌تر در زمینۀ تاریخ و فلسفۀ علم بنیاد گذاشت و تا هنگام مرگ سردبیر هر دو نشریه بود. در ۱۹۱۸، به معاونت پژوهشی مؤسسۀ کارْنِگی[۴] در واشینگتن دی‌سی منصوب شد و دو سال بعد مربی دانشگاه هاروارد شد. از ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۱، استاد تاریخ علم بود. پس از انتشار نخستین جلد از اثر کلاسیک سه جلدی‌اش، مقدمه‌ای بر تاریخ علم (۱۹۲۷ـ۱۹۴۷) برای آموختن زبان عربی و بررسی نسخه‌های خطی اصلی لازم برای تکمیل جلد دوم اثرش به سوریه، مصر، تونس، الجزایر، و مراکش سفر کرد (۱۹۳۱ـ۱۹۳۲). این مجموعه در ۶ مجلد به همت غلامحسین صدری افشار به فارسی ترجمه و منتشر شده است. سارتون در هنگام مرگ دو جلدِ نخست از مجموعۀ نُه جلدی را که برای تاریخ همۀ علوم تا ۱۹۰۰ طرح‌ریزی کرده بود، کامل کرد؛ جلد اول آن که علم باستان را از آغاز تا قرن ۳پ‌م دربر می‌گیرد تحت عنوان تاریخ علم به همت احمد آرام به فارسی ترجمه و منتشر شده، ولی ترجمه جلد دوم آن که تاریخ علم را در سه قرن بعدی دربر دارد، هنوز انتشار نیافته است. از دیگر آثار اوست: شش بال (ترجمۀ احمد آرام) و سرگذشت علم (ترجمۀ احمد بیرشک).