پئانو، جوزپه
پِئانو، جوزِپِه (۱۸۵۸ـ۱۹۳۲م)(Peano, Giuseppe)
ریاضی‌دان ایتالیایی و از بنیانگذاران منطق نمادی[۱]. تعریف‌های منطقی موجزی از اعداد طبیعی[۲] عرضه کرد تا نظام نمادگذاری کاملی برای منطق پدید آورد. در نزدیکی کونئو[۳]، واقع در پیمون[۴]، زاده شد و در دانشگاه تورینو درس خواند. پس از فارغ‌التحصیلی، به عضویت هیئت علمی آن دانشگاه درآمد. در ۱۸۹۰م استاد شد و بقیۀ عمرش را در آن‌جا ماند. همچنین، از ۱۸۸۶ تا ۱۹۰۱م، استاد آکادمی نظامی تورینو[۵] بود. نخستین اثر او در زمینۀ منطق، که در ۱۸۸۸م منتشر شد، شامل مطالبی مبتنی بر اصول موضوعی[۶] دقیق در زمینۀ اعداد طبیعی بود. او به دین خود به ریشارد ددکیند[۷]، ریاضی‌دان آلمانی، برای تألیف این اثر اذعان کرد. برتراند راسل[۸]، فیلسوف انگلیسی، قسمتی از نظام نمادگذاری این کتاب را در کتاباصول ریاضیات[۹] خود به‌کار برد. پئانو روش اصل موضوعی خود را نخست در ۱۸۸۹م، و بار دیگر در ۱۸۹۴م، در زمینۀ مباحث دیگری مانند هندسه نیز به‌کار برد. رساله‌ای از او در این‌باره شامل مقدمات حسابان هندسی[۱۰] است. همچنین، تعریف‌های جدیدی از طول کمان منحنی[۱۱] و مساحت رویه[۱۲] (سطح) به‌دست داد. کتاب فرمولر ریاضی[۱۳](۱۸۹۵ـ ۱۹۰۵م)، که با همکاری او و عده‌ای دیگر انتشار یافت، شامل ۴۲۰۰ قضیه[۱۴] است و هدف از تألیف آن، بنای ریاضیات بر‌مبنای اصول بنیادی با نمادگذاری منطقی پئانو بود.