گیبس، جوسایا ویلارد (۱۸۳۹ـ۱۹۰۳)
گیبْس، جوسایا ویلارْد (۱۸۳۹ـ۱۹۰۳)(Gibbs, Josiah Willard)
نظریه‌پرداز شیمی و فیزیک اهل امریکا. روش ریاضی بسیار دقیقی را در ترمودینامیک[۱] بسط داد و شیوه‌های بُرداری را در فیزیک[۲] بنا نهاد. قاعدۀ فازی را کشف و هم‌دمای جذب گیبس[۳] را عرضه کرد. چگونگی شرح قوانین متعدد ترمودینامیکی بر حسب نتایج حرکت تعداد بی‌شماری از اجسام، مانند مولکول‌ها، را بیان کرد. در روش مجموعۀ خود، عملکرد بسیاری از سیستم‌ها را در یک زمان، با عملکرد سیستمی منفرد در دوره‌ای از زمان، یکسان در نظر گرفت (اصل ارگادیک). گیبس در نیوهیون[۴]، در ایالت کنتیکت[۵]، زاده شد و در ییل[۶] و اروپا، از ۱۸۶۶ تا ۱۸۶۹، درس خواند. از۱۸۷۱، در دانشگاه ییل[۷] استاد فیزیک ریاضی (ریاضیات کاربردی) شد. بنا به قاعدۀ فازها[۸]، که در ۱۸۷۶ـ۱۸۷۸ منتشر شد: f = n + ۲ - r، که در آن f تعداد درجات آزادی[۹]، n تعداد اجزای مستقل شیمیایی، و r تعداد فازهای در حال تعادل، یعنی جامد، مایع، و گاز است. درجات آزادی عبارت‌اند از کمیت‌هایی مانند دما و فشار، که با تغییر آن‌ها تعداد فازها تغییر نمی‌کند. او مفهوم انرژی آزاد را، که از ابداعات خودش بود، شرح داد. این مفهوم مقیاسی برای انجام‌پذیری واکنش شیمیاییِ مفروض است و گیبس آن را برحسب انتالپی[۱۰] یا محتوای گرمایی[۱۱]، و انتروپی[۱۲] که مقیاسی برای بی‌نظمی سیستم شیمیایی است بیان کرد. او با استفاده از این کمیت مفهوم پتانسیل شیمیایی[۱۳] را مطرح کرد که معیاری است برای سنجش این‌که چگونه انرژیِ آزاد یک فاز خاص به تغییرات ترکیب بستگی دارد. هم‌دمای جذب گیبس نشان می‌دهد که تغییر در غلظت اجزای محلولی که با سطح در تماس است، هنگامی رخ می‌دهد که تغییری در کشش سطحی[۱۴] ایجاد شده باشد.