صفدی، خلیل بن ایبک (صفد ۶۹۷ ـ دمشق ۷۶۴ق)
صَفَدی، خلیل بن اَیبَک (صفد ۶۹۷ ـ دمشق ۷۶۴ق)
مورخ، شرححالنویس، منشی، عالم و شاعر تُرکتبار عرب. فرزند مملوکی ترک بود و در صَفَد، حلب و قاهره مناصب دیوانی، ازجمله دیوان انشا، داشت. در دمشق متصدی بیتالمال بود و در اواخر عمر شنواییاش را ازدست داد. صفدی بسیار پُرکار بود و علاوهبر اشعار فراوان، آثاری متعدد به نثری متکلف به اسلوب زمان خود نگاشت که بیشتر به تذکره شباهت دارند. تألیفاتی هم در لغت و بلاغت، مقالهای دربارۀ شراب، و منتخباتی با موضوعات کامجویانه یا پندآموز دارد. شهرتش بیشتر بهسبب قاموس عظیم الوافی بالوَفیّات، در شرح احوال مشاهیر، است. ازجمله دیگر آثار مهم اوست: نُکْتُ الهمیان فی نکتِ العمیان، دربارۀ مشاهیر نابینا؛ مسالک الابصار فی ممالک الامصار، در جغرافیا؛ اعیانالعصر، احوال معاصران مؤلف که منتخبی از الوافی بالوفیات است؛ احسنالسواجع، مکاتبات او؛ جنانالجناس فی علم البدیع؛ الغیثالمُسَجَّم، در شرح لامیهالعجم؛ طوقالحمامه؛ تذکرةالصلاحیه؛ منشآت.