مارتی، خوزه خولیان (۱۸۵۳ـ۱۸۹۵)
(تغییرمسیر از خوزه خولیان مارتی)
مارتی، خوزه خولیان (۱۸۵۳ـ۱۸۹۵)(Marti, Jose Julian)
رهبر جنبش استقلال کوبا. از نوجوانی در جنبش استقلال‌طلبانۀ کوبا فعالیت داشت. در ۱۸۷۱ به اسپانیا تبعید شد و در ۱۸۷۸ به کوبا بازگشت، اما به‌علت ادامۀ مخالفت مجدداً تبعید شد. به امریکا گریخت (۱۸۸۰)، و از آن‌جا مقاومت بر ضد حکومت اسپانیا را سازمان داد. اندک‌زمانی پس از اعلام آغاز قیام، که به استقلال کوبا انجامید، در نبرد دوس ریوس[۱] کشته شد. رئیس حزب انقلابی کوبا (تأسیس ۱۸۹۲) و کوبایی‌های متحد در تبعید بود. فیدل کاسترو[۲] در ۱۹۵۹ او را «نویسندۀ روشنفکر» انقلاب خواند و هنوز قهرمان ملی کوبا محسوب می‌شود.