مولوی، خیابان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از خیابان مولوی)

مولوی، خیابان

سر قبر آقا در خيابان مولوي، سال 1330

حد فاصل میدان گمرک (رازی کنونی) و میدان شاه (قیام کنونی) در تهران. در دورۀ ناصرالدین‌شاه قاجار با احداث مسجدی که اسماعیل بزاز بنا کرد شکل گرفت. مسجد و خیابان به نام او مشهور شدند. خیابان اسماعیل بزاز در دورۀ رضاشاه پهلوی امتداد و گسترش یافت و مولوی نامیده شد. تقاطع آن با خیابان ری به نام‌های سه‌راه اسماعیل‌بزاز، سه‌راه مولوی و میدان شاه شهرت داشت. در دورۀ ناصری در شمال خیابان، در نزدیکی دروازۀ حضرت عبدالعظیم، بازار دروازه یا بازار حضرتی بود که بعدها برچیده شد. خیابان اسماعیل بزاز دو گذر به نام‌های میرزا موسی و حمام خانم داشت. کوچۀ ارامنه و کلیسای ارامنه پشت خیابان اسماعیل بزاز بود. یکی از اولین مدرسه‌های دخترانه در اواخر دورۀ قاجار به‌همت شوکت‌الملوک جهانبانی در آن‌جا تأسیس شد. دومین برج ساعت شهر تهران، ساعت مشیرالسلطنه، بالای مسجدی به‌همین نام در کوچه بلورسازی مولوی غربی نزدیک دروازۀ قنات‌آباد بود. در ۱۳۰۷ش، سینما تمدن در آن خیابان دایر شد. اداره‌های تشکیلات امنیه (شهربانی) تهران و حمل‌و‌نقل دولتی که به فروش بلیت درشکه و کالسکه می‌پرداخت در آن‌جا بود. در دورۀ محمدرضاشاه در خیابان مولوی، زایشگاهی به نام فرح تأسیس شد. مولوی خیابانی بسیار طولانی است و علاوه‌بر ری، خیابان‌های سیروس (مصطفی خمینی)، امین‌السلطان (صاحب‌جمع)، خیام (در میدان اعدام یا محمدیه)، خانی‌آباد، شاهپور (وحدت اسلامی) ولی‌عصر و کارگر جنوبی را قطع می‌کند. خیابان صاحب‌جمع، مولوی را به میدان شوش متصل می‌کند. از انشعاب‌های مولوی خیابان تختی است. خانۀ حاج باقر از اماکن قدیمی و تاریخی خیابان مولوی است. امروزه خیابان مولوی از مراکز بزرگ فروش پارچه در تهران است.