وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
| وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی | |
|---|---|
| نام فارسی | وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی |
| نوع کاربری | وزارتخانه |
| سال تاسیس | ۱۳۷۳ش |
| دفتر مرکزی(مقر) | تهران |
| علت تاسیس / تشکیل | تأمین بهداشت و درمان همۀ افراد کشور از طریق تعمیم و گسترش خدمات بهداشتی و درمانی و آموزشی |
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
وزارتخانه‌ای با هدف تأمین بهداشت و درمان همۀ افراد کشور از طریق تعمیم و گسترش خدمات بهداشتی و درمانی و آموزشی. در اواخر سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار به مسئلۀ بهداشت عمومی و امور اطبا توجه شد، و در هر شهر کسانی از طرف دولت به‌عنوان «حافظ‌الصحه» مأمور رسیدگی به حفظ سلامت عمومی بودند. در ۱۲۶۸ش مریض‌خانه‌ای (بیمارستان سینا) در تهران تأسیس شد. در ۱۲۷۹ش (۱۹۰۰) به‌دنبال کنفرانس صحی بین‌المللی که در پاریس تشکیل شد و نمایندۀ ایران آن را امضا کرده بود، اولین مجلس حفظ‌الصحۀ دولتی در ۱۲۸۴ش در تهران منعقد و نظام‌نامه‌ای برای آن نوشته شد. وظایف این مجلس عبارت بود از تأسیس قرنطینه در بنادر ایران که ابتدا به‌دست پزشکان خارجی اداره می‌شد، آبله‌کوبی عمومی و بنیاد بیمارستانی اختصاصی برای زنان و کودکان در ۱۲۹۵ش در تهران. در ۱۳۲۰ش «وزارت صحیه» تشکیل شد، ولی بعدها جزو تشکیلات وزارت داخله (کشور) به‌شمار رفت. از ۱۳۲۰ به بعد، ادارۀ کل صحیۀ مملکتی از وزارت کشور جدا و تبدیل به وزارت بهداری شد. از آغاز تشکیل وزارت بهداری، فعالیت‌های فنی آن توسط دو ادارۀ کل انجام می‌گرفت؛ ادارۀ کل معاونت عمومی که مسئول امور درمانی، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های وزارت بهداری بود، و ادارۀ کل بهداشت که وظیفۀ مهم آن پیشگیری از بیماری‌ها بود. از ۱۳۷۳ش وزارت بهداری به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تغییر نام یافت. سازمان‌های وابسته به این وزارتخانه عبارت‌اند از انستیتو پاستور ایران، شرکت سهامی دارویی کشور، شرکت سهامی دارو پخش، سازمان تأمین اجتماعی، سازمان انتقال خون، سازمان بهزیستی، دانشگاه‌های علوم پزشکی، بانک رفاه کارگران و سازمان‌های منطقه‌ای و بهداشت و درمان. وظایف اساسی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از این قرار است: تعیین سیاست و خط‌مشی کلی بهداشت و درمان کشور، همکاری در تنظیم خط‌مشی آموزش عالی کشور در زمینه‌های پزشکی و پیراپزشکی؛ تأمین بهداشت محیط و نظارت بر آبِ آشامیدنی، فاضلاب، جمع‌آوری و رفع فضولات جامد، حشرات ناقلِ بیماری، تأمین بهداشت محیط کار و مبارزه با آلودگی هوا؛ پیشگیری از شیوع بیماری‌های واگیر و بیماری‌های مشترک دام و انسان؛ توسعۀ خدمات بهداشتی به‌ویژه بهداشت عمومی، بهداشت مادر و کودک و مدارس و خانواده؛ تأمین درمان افراد جامعه در اجرای اصل ۲۹ قانون اساسی، و توزیع عادلانۀ امکانات بهداشتی و درمانی با تأکید بر مناطق روستایی و محروم؛ تأمین خدمات درمانی بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی و کارمندان دولتِ مشمول خدمات درمانی؛ صدور یا لغو پروانۀ کار برای تأسیس و بهره‌برداری مؤسسه‌های درمانی دولتی و خصوصی و صاحبان حرفه‌های مختلف پزشکی و پیراپزشکی؛ نظارت بر کار مؤسسه‌های درمانی و تهیۀ مقررات و ضوابط مربوط؛ بررسی امکانات درمانی کشورهای خارجی جهت فرستادن بیمارانی که امکان درمان آن‌ها در داخل کشور فراهم نیست، و ارزیابی نتایج درمان این‌گونه بیماران برای ایجاد خودکفایی در این‌باره؛ نظارت در اجرای مقررات مراکز تولید و نگهداری مواد دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی، توزیع آن‌ها و تهیه و تدوین ضوابط ورود آن‌ها به کشور؛ شناخت و استفاده از امکانات داخلی کشور برای تهیۀ فرآورده‌های دارویی، انحصار و کنترل کامل ورود دارو، تهیه و تولید آن در سراسر کشور، استفاده از نام علمی داروها و اقدام در جهت خودکفایی؛ تأمین نیروی انسانی در زمینۀ پزشکی و پیراپزشکی، تأسیس مجموعه‌های آموزشی و پژوهشی، عضویت در سازمان‌های بین‌المللی و شرکت در مجامع مربوط.