روابط شییی

روابط شیئی (object relations)

در روان‌کاوی، روابط عاطفی بین «آزمودنی» و «شیء». به‌نظر می‌رسد روابط شیئی با فرآیند همانندسازی، خودِ (منِ) در حال رشد را تشکیل می‌دهد. در این زمینه، واژۀ «شیء» به هر شخص یا چیز، یا جنبۀ معرف آن‌ اطلاق می‌شود که «آزمودنی» با آن روابط عاطفی شدید برقرار می‌کند. نظریۀ روابط شیئی را نخستین‌بار کارل آبراهام، روان‌کاو آلمانی (۱۸۷۷ـ۱۹۲۵)، در مقاله‌ای تأثیرگذار شرح داد (۱۹۲۴). او در این مقاله عقاید فروید دربارۀ تمایلات جنسی دورۀ شیرخوارگی و رشد زیست‌مایه (لیبیدو) را بسط داد. نظریۀ روابط شیئی یکی از درون‌مایه‌های اصلیِ روان‌کاوی پسافرویدی بوده است. نوشته‌های ملانی کلاین، روان‌کاو اسکاتلندی، رانلد فربرن (۱۸۸۹ـ۱۹۶۴)، و دانلد وینیکات نیز، که عمیقاً از آبراهام تأثیر گرفته‌اند، در این زمینه مؤثر بوده‌اند. آنان هریک برای روان‌کاوی رویکردهایی مشخص پروراندند و نظریه‌های رشد شخصی، براساس وابستگی اولیه به والدین، را تکمیل کردند.

 

---